Renesansowe arcydzieło odkryte po 500 latach. Głośna wystawa w Watykanie

W Muzeach Watykańskich można oglądać wyjątkowe arcydzieło włoskiego renesansu. Zapomniano o nim na 500 lat.

Aktualizacja: 25.03.2025 15:46 Publikacja: 25.03.2025 05:54

Ostatnia wzmianka o obrazie pochodzi z 1524 roku. Z niewiadomych przyczyn od tamtej pory słuch o obr

Ostatnia wzmianka o obrazie pochodzi z 1524 roku. Z niewiadomych przyczyn od tamtej pory słuch o obrazie zaginął.

Foto: Muzeum Watykańskie

W trwającym Roku Jubileuszowym Watykan ma jeszcze jeden powód do świętowania. Muzea Watykańskie wzbogaciły się o wyjątkowe dzieło, którego autorem jest jeden z najwybitniejszych mistrzów włoskiego renesansu. Wystawa, w ramach której można oglądać płótno, o którym zapomniano na pięć wieków, stała się dużym wydarzeniem.

„Zdjęcie Chrystusa z Krzyża”: arcydzieło włoskiego renesansu, o którym zapomniano na 500 lat

Od 20 marca w Sali XVII Muzeów Watykańskich można oglądać wyjątkowe arcydzieło, które jeszcze niedawno uważano za zaginione, a nawet uznawano je za kopię innego dzieła. Mowa o „Zdjęciu Chrystusa z Krzyża” – płótnie, które wystawiono w ramach wystawy pod tytułem „The Mantegna of Pompeii” (ang. „Mantegna z Pompejów”).

Kilka lat temu, po niemal pięciu wiekach obraz odkryto na nowo. Eksperci stwierdzili, że jest to oryginalne dzieło żyjącego w latach 1431-1506 malarza Andrei Mantegni. Uchodzi on za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli włoskiego renesansu. Jego prace znajdują się w muzeum Uffizi we Florencji, Prado w Madrycie, Pinakotece Brera w Mediolanie czy Pinakotece Narodowej w Ferrarze.

Czytaj więcej

Odnalazł arcydzieło skradzione w Polsce 51 lat temu. Nazywają go Indiana Jones

Do niedawna „Zdjęcie Chrystusa z Krzyża” wisiało w Bazylice Matki Bożej Różańcowej w Pompejach. Mimo to przez blisko pięć wieków nikomu nie przyszło do głowy, że jego autorem może być wybitny włoski artysta.

Ostatnia wzmianka o obrazie pochodzi z 1524 roku, już po śmierci Andrei Mantegni. O płótnie napisał wtedy neapolitański humanista Pietro Summonte w jednym ze swoich listów. Obraz znajdował się wówczas w Bazylice San Domenico Maggiore w Neapolu. Z niewiadomych przyczyn od tamtej pory słuch o nim zaginął.

Wystawa w Watykanie. Obraz Andrei Mantegni odnaleziony po 500 latach

Nikt nie wie, w jaki sposób „Zdjęcie Chrystusa z Krzyża” trafiło do pompejańskiego sanktuarium. Dopiero w 2022 roku, z inicjatywy tamtejszego arcybiskupa Tommaso Caputo i innych duchownych płótno przewieziono do Rzymu, aby tam pochylili się nad nimi naukowcy. Caputo przeczuwał bowiem, że nie ma do czynienia z kopią, ale z oryginalnym dziełem.

Kompleks Muzeów Watykańskich.

Kompleks Muzeów Watykańskich.

Foto: F. Bucher , CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Obraz znajdował się w opłakanym stanie i wymagał pilnej konserwacji. Nosił ślady wielu prób renowacji, pokrywało go też kilka warstw farby.

W laboratoriach Muzeów Watykańskich płótno przeszło szereg nieinwazyjnych badań, prześwietlono go między innymi promieniami UV. Kiedy zdjęcie obrazu udostępniono w internetowej bazie danych, zainteresował się nim historyk sztuki Stefano De Mieri z Uniwersytetu w Neapolu, który jako pierwszy badacz wysnuł hipotezę o tym, że zapomniany obraz może być oryginalnym dziełem Mantegni.

Ruszyły dalsze prace badawcze, dokonano też ostrożnych prac konserwatorskich, w trakcie których zdjęto warstwy farb, które przykrywały właściwy obraz. Po dokładnemu przestudiowaniu płótna badacze nie mieli już wątpliwości, że jego autorem musi być Andrea Mantegna.

Zdaniem badaczy świadczą o tym między innymi odniesienia do antyku, które są charakterystyczne i unikatowe dla twórczości Mantegni. Malarz jest autorem wielu fresków z tymi motywami, które można znaleźć między innymi w Pałacu Książęcym w Mantui, które wykonał na zlecenie ówczesnych władców tego miasta.

W trwającym Roku Jubileuszowym Watykan ma jeszcze jeden powód do świętowania. Muzea Watykańskie wzbogaciły się o wyjątkowe dzieło, którego autorem jest jeden z najwybitniejszych mistrzów włoskiego renesansu. Wystawa, w ramach której można oglądać płótno, o którym zapomniano na pięć wieków, stała się dużym wydarzeniem.

„Zdjęcie Chrystusa z Krzyża”: arcydzieło włoskiego renesansu, o którym zapomniano na 500 lat

Pozostało jeszcze 87% artykułu
Sztuka
Dzieło słynnego francuskiego malarza odnalezione po 150 latach. Trafi na aukcję
Materiał Promocyjny
Berlingo VAN od 69 900 zł netto
Sztuka
Zamyka się jedno z najsłynniejszych muzeów w Europie. Wieloletni remont
Sztuka
Słynna rzeźba zniknie z Nowego Jorku? Właściciel reaguje na politykę Trumpa
Sztuka
Dwie części obrazu słynnego malarza połączono po 150 latach. Głośna wystawa
Materiał Promocyjny
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Sztuka
Na tę wystawę Europa czekała ponad 100 lat. Arcydzieła El Greco w jednym miejscu
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście