Barbara M. Roberts, czyli Barbie. Kto wymyślił najsłynniejszą lalkę świata?

„Barbie”, jeden z filmowych hitów tegorocznych wakacji, od dłuższego czasu rozpala wyobraźnię wielu miłośników i miłośniczek kina. To dla wielu osób zaskoczenie, bo film o lalce Barbie z pozoru nie brzmi bardzo ekscytująco. Z pierwszych recenzji wynika jednak, że reżyserce Grecie Gerwig udało się stworzyć wciągającą i zabawną opowieść o zabawce, którą znają miliony dzieci na świecie.

Lalka Barbie jest dzisiaj nie tylko popularną zabawką, stała się ikoną popkultury i stylu, więc trudno się dziwić, że powstał o niej film. Równie ciekawa jak przygody Barbie w świecie pełnym różu jest historia stworzenia najpopularniejszej lalki na świecie.

Kim jest Barbara Millicent Roberts? Historia powstania lalki Barbie

„Od zarania dziejów, od czasu pojawienia się pierwszej małej dziewczynki, istnieją lalki. Lalki były zawsze zabawkami dla dzieci. Aż…” – słyszymy w klipie promującym film „Barbie”. Krótkie wideo rozpoczyna się widokiem małych dziewczynek bawiących się lalkami przypominającymi niemowlęta. Po chwili jednak kamera skupia się na Margot Robbie – gigantycznej, pięknej i elegancko ubranej. Długo czekać nie trzeba – dzieci, będąc pod wielkim wrażeniem Barbie, w którą wciela się aktorka, rzucają w kąt swoje stare zabawki. 

Czytaj więcej

Moda

Kicz w modzie wciąż ma się świetnie. Dowód? Oto barbiecore

Nazwa nowego, niezwykle wyrazistego trendu w modzie wzięła się oczywiście od produkowanej przez firmę Mattel lalki Barbie. Najmodniejsze tego lata krzyliwe stylizacje nawiązują do jej ubiorów z lat 80.

Klip, który promuje film Grety Gerwig, oprócz tego, że stanowi zabawne nawiązanie do hitu „2001: Odyseja kosmiczna” Stanleya Kubricka, pokazuje, jak zaczęła się historia Barbie. Przed jej pojawieniem się, wszystkie lalki wyglądały tak samo – przypominały niemowlęta lub kilkuletnie dzieci. Z góry zakładano bowiem, że bawiące się nimi dziewczynki marzą o tym, by w przyszłości zostać matkami. Pojawienie się Barbie udowodniło, że tak być nie musi – że małe, poznające świat dzieci, niezależnie od płci, mogą bawić się zabawką przedstawiającą dorosłą kobietę.

Pomysłodawczynią Barbie była Ruth Handler, Amerykanka z polskimi korzeniami, żona Elliotta Handlera, współzałożyciela firmy zabawkarskiej Mattel. Pomysł na lalkę inną niż wszystkie narodził się podczas podróży do Europy w latach 50. Ruth Handler kupiła kilka bardzo popularnych wówczas w Niemczech lalek zwanych Bild Lili, przypominających dorosłe kobiety. Córka Ruth, Barbara, uznała, że to świetna zabawka, co dało pani Handler do myślenia. Tak narodził się pomysł stworzenia lalki, która będzie wyglądać jak atrakcyjna kobieta, a nie jak niemowlak.

Ruth podzieliła się pomysłem na nową zabawkę z mężem. Jej propozycja nie wzbudziła jednak u niego zainteresowania. Pracownicy Mattel też nie byli entuzjastyczni. Wielu z nich uważało, że pomysł Ruth jest po prostu niemądry i może wpędzić firmę w kłopoty finansowe. Handler jednak się nie poddała – lalka, inspirowana niemieckimi zabawkami, ujrzała światło dzienne podczas nowojorskich targów zabawek w 1959 roku. Tak powstała Barbara Millicent Roberts czyli Barbie.

Ruth Handler i jej „dziecko” – lalka Barbie.

Foto: MATT CAMPBELL/AFPI/PAP/EPA

Lalka wymyślona przez Ruth Handler pełne imię i nazwisko (Barbara Millicent Robet zyskała dopiero w latach 60., gdy opublikowano serię książek o jej przygodach. W 1959 roku świat poznał ją po prostu jako Barbie. Ruth nawiązała w ten sposób do zdrobnienia, którego używała zwracając się do swojej córki, Barbary. Podobnie było z zaprezentowaną w 1961 męską lalką o imieniu Ken – to z kolei nawiązanie do syna Ruth Handler, Kennetha.

Barbie była przełomem na rynku – przede wszystkim wyglądała inaczej niż lalki, które można było kupić wówczas w amerykańskich sklepach. Miała proporcje dorosłej kobiety – wąską talię, długie nogi oraz piersi. To budziło wątpliwości wielu rodziców, a także konkurencji z branży zabawkarskiej. Mówiono, że lalka wymyślona przez Ruth Handler wygląda jak „kobieta lekkich obyczajów” i będzie szerzyć złe wzorce wśród dziewcząt.

Dzieci zareagowały jednak entuzjastycznie. Pierwsza Barbie, dostępna w dwóch wersjach – jako brunetka i blondynka – błyskawicznie stała się hitem. W pierwszym roku sprzedano 350 tysięcy sztuk. Zamiast plajty, którą wieszczyła konkurencja, Mattel umocnił swoją pozycję na rynku. W 1959 roku Barbie, ubrana w strój kąpielowy w czarno-białe paski i uczesana w kucyk, kosztowała trzy dolary. Dziś najstarsze i najrzadsze egzemplarze osiągają zawrotne ceny. Najdroższą Barbie sprzedano na aukcji za ponad 300 tysięcy dolarów.

Od chwili premiery lalki Barbie zainteresowanie nią właściwie nigdy nie osłabło. Ocenia się, że firma Mattel sprzedała dotąd ponad miliard lalek.

Czytaj więcej

Kultura

Barbie i jej 200 wcieleń

Poznańska wystawa 130 lalek pokazuje zabawkę – idolkę wielu pokoleń, która na przestrzeni kiludziesięciu lat ilustruje przemiany kulturowe i społeczne z udziałem kobiet.

Barbie: Lalka, która żadnej pracy się nie boi

Tym, co zapewniło Barbie światowy sukces, jest jej uniwersalność. Modnie ubrana dorosła kobieta sukcesu w miniaturowej postaci była częścią rewolucji obyczajowej lat 60. i 70. Pojawiła się w sklepach USA, gdy zdecydowana większość Amerykanek mogła liczyć jedynie na „karierę” żony, matki i gospodyni domowej. Barbie pomogła wielu dziewczynkom uwierzyć, że rola kobiety w społeczeństwie może być inna.

Ryan Gosling i Margot Robbie na londyńskiej premierze filmu „Barbie”. Gosling wciela się w postać lalki Ken, Robbie gra Barbie.

Foto: JUSTIN TALLIS / AFP

Na przestrzeni lat, od początku swojego istnienia lalka przybrała mnóstwo postaci – każde dziecko bez problemu mogło znaleźć coś dla siebie. Była już między innymi astronautką, modelką, policjantką, instruktorką fitness, raperką, nauczycielką czy – ostatnio – pracownicą służby zdrowia walczącą z pandemią koronawirusa. A to zaledwie czubek góry lodowej, bo wcieleń Barbie jak dotąd było około 200.