XII-wieczna Prokuracja Stara należy do kompleksu apartamentów dawnych prokuratorów Republiki Weneckiej – najważniejszych po doży urzędników państwowych. Po trwającej pięć lat renowacji obiekt, przez stulecia niedostępny dla postronnych, otwarto w końcu dla zwiedzających.
Prokuracja Stara: „apartamentowiec” ery Republiki Weneckiej
Z pewnością nikt nie wyobraża sobie Placu św. Marka w Wenecji bez okalających go ikonicznych arkad. Należą one między innymi do dwóch monumentalnych budynków: Prokuracji Starej (wł. Procuratie Vecchie) w północnej części placu oraz Prokuracji Nowej w części południowej. Ten pierwszy był zamknięty dla publiki przez pół tysiąclecia.
Inicjatorem renowacji Prokuracji Starej jest jego właściciel – firma ubezpieczeniowa Generali, która sfinansowała przedsięwzięcie. Za projekt opowiada biuro znanego brytyjskiego architekta Davida Chipperfielda. Ma ono na koncie takie realizacje jak przebudowę muzeum Tate Modern w Londynie czy renowację Neue Nationalgalerie w Berlinie.
W użyciu był dotychczas jedynie parter budynku, gdzie znajdują się sklepy i lokale gastronomiczne. Najsłynniejsze z nich to działające od XVIII wieku „Caffe Quadri” oraz „Caffe Lavena” – ta druga była ulubioną kawiarnią kompozytora Ryszarda Wagnera.
Czytaj więcej
Włosi podsumowali sezon turystyczny 2021 roku. Raport przyniósł zaskakujące wnioski, okazało się, że najchętniej odwiedzanym przez turystów miejscem w tym kraju nie są ani Pompeje, ani Watykan, ani nawet rzymskie Koloseum.
Po renowacji budynek przeznaczono na użytek firmy Generali oraz fundacji Human Safety Net, działającej na rzecz zmian społecznych, innowacyjności i zrównoważonego rozwoju. To między innymi potrzeby pracowników tych dwóch podmiotów stały się kluczowymi kwestiami przy tworzeniu planu renowacji budynku.
Jednocześnie architekci z biura Davida Chipperfielda starali się zachować elementy architektury renesansowej, które nadano mu w XVI wieku, a więc między innymi pokrycia podłóg i sufitów, a także cenne zdobienia i freski. Odrestaurowano historyczne wnętrza na pierwszym, drugim i trzecim piętrze obiektu.
Ściany i podłogi wnętrz, fasadę budynku, a także tarasy pokryto takimi tradycyjnymi materiałami jak terakota, marmorino, scialbatura, pastellone, terazzo i cocciopesto. Wszystkie są charakterystyczne dla weneckiego budownictwa, niektórych z nich używano jeszcze w czasach rzymskich.
Oprócz pracowników fundacji wstęp do Prokuracji Starej mają również zwiedzający. Będą się tu odbywać wystawy i inne wydarzenia kulturalne, a także inicjatywy prospołeczne. Na dachu budynku znajduje się nowy pawilon widokowy, z którego można podziwiać panoramę Wenecji.
Prokuracja Stara: 800 lat architektury w Wenecji
Początki historii budynku Prokuracji Starej sięgają XIII wieku – wtedy miał tylko jedną kondygnację. Znajdowały się tu wtedy mieszkania na wynajem. Z czasem obiekt zyskał drugą kondygnację.
W pierwszej połowie XVI wieku, z inicjatywy doży Andrei Grittiego, obiekt rozbudowano pod kierownictwem architektów Mauro Codussiego, Bartolomeo Bona i Jacopo Sansovina. To właśnie wtedy budynek Prokuracji Starej znacznie się powiekszył i zajął cały północny bok Placu Świętego Marka.
Apartamenty w kompleksie zajęli wtedy prokuratorzy Republiki Weneckiej. Do ich obowiązków należała między innymi opieka nad ubogimi i potrzebującymi mieszkańców Wenecji. W 1832 roku budynek nabyła firma Generali.
W toku swojej długiej historii Prokuracja Stara przechodziła wiele zmian swojego wyglądu. Prześledził je David Chipperfield na podstawie dokumentów źródłowych. Celem renowacji było uwydatnienie elementów charakterystycznych dla architektury kilku kolejnych epok, które pamięta ten 800-letni budynek.
W skład kompleksu Prokuracji wchodzi też budynek Prokuracji Nowej, który wzniesiono w XVI wieku według projektu Vincenzo Scamozziego. Od początku znajdowały się tam biura przedstawicieli kolejnych władz. Znajduje się w niej najstarsza wenecka kawiarnia – działająca od 1720 roku kultowa „Caffe Florian”.
