W odpowiedzi na agresję rosyjską oraz wprowadzone sankcje, wiele czołowych pracowni architektonicznych przerwało pracę nad projektami w Rosji. Wśród nich są między innymi Zaha Hadid Architects, David Chipperfield Architects, MVRDV, a także Foster + Partners, firma stworzona przez słynnego angielskiego architekta Sir Normana Fostera. Część z projektów była już w realizacji.
Budowy wstrzymane. Słynni architekci wycofują się z Rosji
Wśród najbardziej prominentnych firm architektonicznych, które wycofały się ze swoich projektów w Rosji znalazła się między innymi słynna pracownia Zaha Hadid Architects.
„Zaha Hadid inspirowała się rosyjską awangardą i wielu naszych pracowników studiowało na tamtejszych uniwersytetach. Konflikt w Ukrainie głęboko nas zszokował i zasmucił, spowodował też wstrzymanie dwóch naszych projektów w Rosji” – brzmi fragment wypowiedzi dla „Architects’ Journal”.
Biuro zaprojektowało w Rosji takie obiekty jak park technologiczny Sberbanku w Moskwie czy budynek filharmonii w Jekaterynburgu. Przerwano dwie bieżące moskiewskie inwestycje: budowę nowoczesnej dzielnicy w zachodniej części stolicy Rosji oraz stację metra Klenoviy Bulvar 2.
Czytaj więcej
Studio założone przez Zahę Hadid zostało zaatakowane przez szantażystów. Cyberprzestępczość staje się plagą czasów pandemii.
Inna słynna pracownia, David Chipperfield Architects, napisała w oficjalnym oświadczeniu: „W obliczu inwazji w Ukrainie oraz przy pełnym zrozumieniu i wsparciu dla naszych klientów, biuro David Chipperfield Architects zdecydowało się zawiesić wszystkie swoje prace w Rosji. Potępiamy działania Putina i rosyjskiego rządu i solidaryzujemy się z Ukrainą i jej narodem”.
Jednymi z najbardziej znanych realizacji biura są chociażby dwie renowacje: Muzeum Sztuki w Zurychu czy Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Berlinie. W 2020 roku David Chipperfield Architects wygrało również przetarg na renowację budynku Centralnego Telegrafu w Moskwie, którą właśnie wstrzymano.
Rosja: pracownie architektoniczne wstrzymują projekty
Jednym z pierwszych biur architektonicznych, które oficjalnie zerwały współpracę z rosyjskimi inwestorami, było holenderskie MVRDV. Pracownia ma na koncie takie realizacje jak Markthal w Rotterdamie, wieżowiec Bałtyk w Poznaniu i park Zariadje w Moskwie, a także kontrowersyjny, zdemontowany już Marble Arch Mound w Londynie.
Wśród rosyjskich projektów MVRDV, które były w trakcie realizacji lub jeszcze na etapie koncepcyjnym, jest wieżowiec RED7 w Moskwie, dwa inne duże projekty w stolicy Rosji, a także inwestycje w Sankt Petersburgu i Krasnodarze.
Pracownia ostro potępiła putinowską agresję na Ukrainę. W oświadczeniu architektów z MVRDV czytamy:
„Solidaryzujemy się z ze wszystkimi, którzy bronią Ukrainy i protestują przeciwko wojnie, i stanowczo potępiamy przemoc. Jako architekci i urbaniści pracujemy w wielu krajach, aby zmieniać rzeczywistość na lepsze i z całego serca wierzymy w dialog i pokój. Dlatego też natychmiast wstrzymaliśmy swoje zaangażowanie w projekty w Rosji – do odwołania”.
Z powodu trudnej sytuacji w Ukrainie MVRDV wstrzymało też pracę nad dwiema inwestycjami u naszych wschodnich sąsiadów: osiedla mieszkaniowego i domu jednorodzinnego.
Do MVRDV, ZHA i David Chipperfield Architects dołączyły kolejne pracownie. Wśród nich między innymi LDA Design, JTP i John McAslan + Partners. To ostatnie biuro odpowiada między innymi za nagradzaną renowację Fabryki Stanisławskiego, a także budowę Muzeum Impresjonizmu Rosyjskiego w Moskwie w dawnej fabryce czekolady.
Ukraińskie stowarzyszenie architektów wezwało Międzynarodową Unię Architektów do wydalenia z niej rosyjskiego związku architektów. Szef Unii, Jose Luis Cortes, potępił atak na Ukrainę, ale nie zdecydował się na sankcje wobec Rosjan. List protestacyjny przeciw wojnie podpisało ponad 6000 architektów z Rosji.
