Do kogo należy panettone? Świat bije się o tradycyjną babę świąteczną

Ciasto panettone coraz częściej gości również na stołach świątecznych, także w Polsce. Jego globalna popularność sprawia, że coraz bardziej zasadne jest pytanie: do kogo należy panettone? Odpowiedź: do Włochów – nie jest już wcale oczywista.

Publikacja: 21.12.2022 10:10

Panettone stało się we Włoszech symbolem świąt Bożego Narodzenia w drugiej połowie XIX wieku, po zje

Panettone stało się we Włoszech symbolem świąt Bożego Narodzenia w drugiej połowie XIX wieku, po zjednoczeniu kraju.

Foto: Jennifer Pallian

Panettone to pochodzące z Mediolanu, aromatyczne, wilgotne, a zarazem niezwykle puszyste ciasto z bakaliami, które tradycyjnie wypieka się w okresie świąteczno-noworocznym. Jego gigantyczna popularność stała się powodem kłopotów ze zdefiniowaniem autentycznego panettone — i tego, kto może je wypiekać pod tą nazwą.

Co to jest panettone?

Panettone stało się we Włoszech narodowym symbolem świąt Bożego Narodzenia w drugiej połowie XIX wieku, po zjednoczeniu kraju. Drogie składniki i wymyślny sposób pakowania sprawił, że panettone stało się symbolem statusu społecznego, a także popularnym prezentem świątecznym.

W ciągu ostatniej dekady popularność panettone rozlała się poza granice Włoch, trafiła również do Polski. I to właśnie jego międzynarodowa sława, a także rosnąca liczba przeróżnych wersji, przyprawia teraz włoskich piekarzy o ból głowy. Chcą oni bowiem zachować autentyczny charakter panettone. Sami jednak nie są zgodni co do tego, na czym ten charakter dokładnie polega.

Czytaj więcej

Bagietka na liście dziedzictwa UNESCO. Niezwykła kariera prostej bułki

W 2005 roku włoski rząd zrobił w tym kierunku pewien krok, ustalając listę składników i niektóre szczegóły produkcji. Jedna z reguł mówi na przykład, że aby panettone otrzymało metkę „Wyprodukowane we Włoszech”, fermentacja ciasta powinna być spontaniczna. Nowe prawo nie doprecyzowuje jednak dość istotnych szczegółów, na przykład co do rodzaju drożdży (dzikie czy hodowlane), mąki czy bakalii.

Pojawia się też kolejny problem. Co prawda nie ma wątpliwości, że panettone pochodzi z Włoch, a konkretnie — z Mediolanu. Jednak w odróżnieniu od takich tradycyjnych włoskich produktów jak ocet balsamiczny z Modeny czy pomidory San Marzano, mediolańskie panettone nie posiada chronionego oznaczenia geograficznego. Włosi starają się też, aby panettone trafiło na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Unesco, jednak jak dotąd —bezskutecznie.

Stawka jest wysoka, bo chodzi o utrzymanie pozycji w dynamicznie rozwijającym się rynku panettone. Włoscy piekarze narzekają na to, że zagraniczna produkcja zaczyna dominować nad tą włoską. A iteracji panettone można spotkać całe mnóstwo — od Ameryki Południowej, dokąd ciasto przenikło dzięki włoskim imigrantom, aż po Japonię. Na całym świecie organizuje się też konkursy na najlepszą włoską babę.

Japończycy pieką „swoje” panettone na drożdżach po sake, z kolei Brazylijczycy nadziewają je portugalskim kremem dulce de leche. Z panettone eksperymentuje się również w samych Włoszech, gdzie wymyślono wersje o smaku Aperola czy nawet… cacio e pepe, czyli tradycyjnego włoskiego makaronu z pieprzem i serem pecorino.

Światowa kariera panettone

Choć o kupienie (jakiegokolwiek) panettone jest już całkiem łatwo, piekarze są zgodni co do tego, że to jeden z najtrudniejszych wypieków, jakie wymyśliła ludzkość. Rzemieślniczy proces produkcji włoskiej świątecznej baby wymaga dużego doświadczenia, precyzji, dyscypliny i czasu.

Już na kilka tygodni przed świętami piekarnie zaczynają zbierać zamówienia na wypiek panettone — tak, aby na święta mieć idealnie świeże ciasto. Nie zawodzą również supermarkety, jednak znacznie tańsze, szczelnie zapakowane i dobrze zakonserwowane baby zwykle nie umywają się do panettone prosto z piekarni.

Ze względu na trudność wykonania i wykorzystanie drogich składników, rzemieślnicze panettone nigdy nie jest tanie. Nic dziwnego, że cenne ciasto budzi emocje zarówno wśród miłośników dobrych wypieków, jak i samych piekarzy.

Panettone to pochodzące z Mediolanu, aromatyczne, wilgotne, a zarazem niezwykle puszyste ciasto z bakaliami, które tradycyjnie wypieka się w okresie świąteczno-noworocznym. Jego gigantyczna popularność stała się powodem kłopotów ze zdefiniowaniem autentycznego panettone — i tego, kto może je wypiekać pod tą nazwą.

Co to jest panettone?

Pozostało 92% artykułu
Słodycze
11 listopada to nie tylko rogale. Z jakimi tradycjami wiąże się to święto?
Słodycze
Lodziarnia w Krakowie wśród 100 najlepszych na świecie. Internauci zdecydowali
Słodycze
Polski przysmak liderem światowym rankingu najlepszych ciast. To efekt kruszonki
Słodycze
Tłusty czwartek: słona historia pączków. Pierwotnie wcale nie były słodkie
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Słodycze
Świąteczne wypieki się nie udały? To nic. „Brzydkie ciasta” to nowy trend