Najmłodszy król Europy. Rok Fryderyka X na tronie: kariera w cieniu matki

Fryderyk X wstąpił na duński tron równo rok temu. Jak radzi sobie w kraju, w którym wciąż uwielbiana jest jego matka, Małgorzata II? I jak uda mu się wyjść z kryzysu międzynarodowego wywołanego żądaniami Donalda Trumpa, który chciałby przejąć Grenlandię dla USA?

Publikacja: 17.01.2025 11:34

Fryderyk X w amerykańskiej bazie Pituffik na Grenlandii.

Fryderyk X w amerykańskiej bazie Pituffik na Grenlandii.

Foto: Danielle Rose, domena publiczna, Wikimedia Commons

Minął rok od wstąpienia na tron króla Danii, Fryderyka X, najmłodszego europejskiego monarchy. Syn uwielbianej przez Duńczyków królowej Małgorzaty II miał trudne zadanie – dorównać swojej matce pod względem sympatii i zaufania poddanych.

Fryderyk X – najmłodszy europejski monarcha

14 stycznia 2024 roku 83-letnia wówczas królowa Danii Małgorzata II po ponad 50 latach zasiadania na tronie oficjalnie przekazała tytuł królewsku swojemu najstarszemu synowi, Fryderykowi X. Zdaniem wielu obserwatorów skończyła się wówczas pewna epoka w Europie.

W okresie swojego panowania Małgorzata II była jedną z najbardziej wyrazistych koronowanych głów Europy – i z pewnością jedną z najbardziej lubianych przez swoich poddanych. Popularności wśród Duńczyków przysporzyła jej otwartość, progresywne poglądy, unikanie skandali, inteligencja i wiele talentów.

Czytaj więcej

Wskrzesiła firmę założoną 140 lat temu przez Radziwiłłów. „Zdecydował przypadek”

Monarchini jest wszechstronnie wykształcona: studiowała filozofię, historię i archeologię, a także politologię i ekonomię na najlepszych duńskich i brytyjskich uczelniach. Pracowała też jako tłumaczka i rysowniczka. Co ciekawe, dziękiw popularności Małgorzaty wśród Duńczyków zmieniono w Danii prawo sukcesyjne i to właśnie ona została królową, a nie jej starszy brat, książę Kanut.

Trudno dorównać takiemu dorobkowi, charyzmie i reputacji. Syn Małgorzaty, obecnie 56-letni Fryderyk X, miał więc trudne zadanie, gdy rok temu wchodził w buty swojej wybitnej i niezwykle lubianej w Danii matki.

Fryderyk X: król Danii rzuca wyzwanie Trumpowi. Spór o Grenlandię 

Frederik André Henrik Christian urodził się 26 maja 1968 roku w Kopenhadze. W młodości miał reputację osoby „rozrywkowej”, która ani myśli o dworskich obowiązkach.

Z czasem niesforny książę spoważniał. Poszedł do wojska, gdzie służył w piechocie, lotnictwie i marynarce wojennej, obronił tytuł magistra nauk politycznych na Uniwersytecie w Aarhus (studiował też na Harvardzie). Zaczął też coraz częściej wypowiadać się na temat zmian klimatycznych.

Z badań wynika, że rodzina królewska ma obecnie poparcie większości, bo około 80 procent Duńczyków. Aby utrzymać ten wynik i zachować rację bytu monarchii w obecnych czasach, Fryderyk i jego żona Maria poczynili szereg zmian w funkcjonowaniu pałacu Amalienborg.

Fryderyk, jeszcze jako książę, w Buckingham Palace w 2023 roku, przed koronacją Karola III.

Fryderyk, jeszcze jako książę, w Buckingham Palace w 2023 roku, przed koronacją Karola III.

Foto: Ian Jones, CC BY 2.0, Wikimedia Commons

Wprowadzono między innymi większą transparentność w kwestii prezentów, jakie otrzymują członkowie rodziny królewskiej, ci ostatni wzmocnili też swoje patronaty nad różnymi organizacjami. Król poszedł w ślady matki, jasno wyrażając swoje poglądy na temat takich kwestii jak zmiany klimatyczne, prawa człowieka czy równouprawnienie płci. Sympatię rodaków przysporzyło mu tez zainicjowanie dorocznego Biegu Królewskiego, w którym bierze udział również jego rodzina.

Fryderyk wielokrotnie pokazywał swoją ludzką stronę, nie kryjąc wzruszenia chociażby na swoim ślubie i koronacji. Ostatnio udowodnił jednak, że ma odwagę przeciwstawić się propozycjom i groźbom Donalda Trumpa, dotyczącym  przejęcia kontroli nad Grenlandią, obecnie autonomicznym terytorium zależnym Danii.

14 stycznia 2024 roku, Duńczycy przed pałacem Christianborg w Kopenhadze świętują ogłoszenie Frydery

14 stycznia 2024 roku, Duńczycy przed pałacem Christianborg w Kopenhadze świętują ogłoszenie Fryderyka nowym królem Danii.

Foto: Kefr4000, CC BY 4.0, Wikimedia Commons

Fryderyk X zdecydował się na symboliczny, ale śmiały rok, który historycy nazwali „sensacyjnym”. Król zmodyfikował herb królewski, na którym wcześniej widniały trzy korony jako symbol unii kalmarskiej z Norwegią i Szwecją, a także dwoje zwierząt – niedźwiedź polarny i baran.

Czerwiec 2024 roku: Fryderyk X (w środku) w towarzystwie amerykańskiego pułkownika Jasona Terry'ego

Czerwiec 2024 roku: Fryderyk X (w środku) w towarzystwie amerykańskiego pułkownika Jasona Terry'ego i premiera Grenlandii, Múte Bourup Egede, w drodze do bazy US Space Force na Grenlandii.

Foto: Danielle Rose, domena publiczna, Wikimedia Commons

W nowej wersji herbu zwierzęta, niedźwiedź polarny i baran, reprezentujące odpowiednio Grenlandię i Wyspy Owcze, są bardziej widoczne, stanowiąc połowę herbu. Zniknęły natomiast wspomniane trzy korony. Zdaniem historyków usunięcie z herbu symboliki odnoszącej się do Unii kalmarskiej, wydarzenia z XIV wieku, jest wręcz sensacyjną zmianą. Światowe media zinterpretowały ten gest jako sygnał podkreślenia znaczenia Grenlandii i Wysp Owczych dla Danii i zapowiedź chęci zachowania duńskiej kontroli nad Grenlandią. 

Minął rok od wstąpienia na tron króla Danii, Fryderyka X, najmłodszego europejskiego monarchy. Syn uwielbianej przez Duńczyków królowej Małgorzaty II miał trudne zadanie – dorównać swojej matce pod względem sympatii i zaufania poddanych.

Fryderyk X – najmłodszy europejski monarcha

Pozostało jeszcze 94% artykułu
Ludzie
Najbogatsza rodzina na świecie: surowce, wielka sztuka i setki miliardów dolarów
Materiał promocyjny
Raymond Cloosterman, twórca marki Rituals: Pozostaliśmy wierni naszej filozofii
Ludzie
Stworzyła polską markę luksusową. „Projektantką zostałam trochę przez przypadek”
Ludzie
Polska architektka w Dubaju: nie dostaję próśb od klientów o złote żyrandole
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Ludzie
Najbogatsza kobieta na świecie zdetronizowana. Triumf słynnej rodziny z USA
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego