Słynny budynek do wyburzenia. Przetrwał tylko 30 lat. „Od lat stoi pusty”

Uhonorowany prestiżową brytyjską nagrodą Stirling Prize budynek Centenary Building w angielskim mieście Salford ma zostać wyburzony. Obiekt zbudowano zaledwie 29 lat temu.

Publikacja: 15.11.2024 13:41

Budynek o nazwie Centenary Building wzniesiono w 1995 roku na potrzeby uniwersytetu w angielskim mie

Budynek o nazwie Centenary Building wzniesiono w 1995 roku na potrzeby uniwersytetu w angielskim mieście Salford.

Foto: Skip88, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons

Budynek Centenary Building w brytyjskim Salford jako pierwszy w historii uhonorowano prestiżową brytyjską nagrodą architektoniczną. Niecałe trzy dekady od zakończenia jego budowy podjęto decyzję o wyburzeniu obiektu, która wzbudziła kontrowersje w Wielkiej Brytanii.

Budynek z nagrodą Stirlinga zostanie wyburzony

Budynek o nazwie Centenary Building wzniesiono w 1995 roku na potrzeby Uniwersytetu w Salford w północnej Anglii. Za jego projekt odpowiada brytyjska pracownia Hodder+Partners.

Były to czasy, kiedy w miastach na całym świecie wznoszono wiele podobnych obiektów. Wśród architektów panowała moda na projektowanie biurowców z betonu, stali i szkła, w którą wpisywał się trwający wówczas wyścig na budowanie coraz to wyższych drapaczy chmur.

Czytaj więcej

Warszawski lokal najpiękniejszy na świecie. Prestiżowa nagroda za wnętrza

W 1996 roku Centenary Building jako pierwszy w historii zdobył nagrodę Stirling Prize – najbardziej prestiżowe wyróżnienie brytyjskiej branży architektonicznej. Nagrodę przyznaje Królewski Instytut Architektów Brytyjskich (RIBA) dla najlepszych nowych budynków w tym kraju.

Jury konkursu określiło Centenary Building jako „dynamiczny, nowoczesny i wyrafinowany”. W projekcie doceniono między innymi brak klimatyzacji, którą zastąpiono naturalnym systemem wentylacyjnym i ogrzewaniem podłogowym, choć użytkownicy budynku narzekali później na duchotę, a także hałas, jaki powodowało chodzenie po metalowych schodach.

Centenary Building od ponad ośmiu lat stoi pusty. Długo zastanawiano się, co zrobić z budynkiem. W końcu władze Uniwersytetu w Salford, do którego należy budynek, podjęły decyzję o zrównaniu go z ziemią.

Przedstawiciele uczelni uzasadniają swój plan faktem, ze „jego przestarzała konstrukcja nie odpowiada współczesnym standardom i wymogom”. Wyburzenie Centenary Building wpisuje się w miejski plan budowy na tym obszarze nowego założenia urbanistycznego o nazwie Adelphi Village.

Modernizować, a nie burzyć: architekci zmieniają swoje myślenie

Informacja o planach wobec Centenary Building rozczarowała autora obiektu, architekta Stephena Hoddera. W rozmowie z BBC stwierdził on, że w celu uniknięcia wyburzenia budynku, które wiązałoby się z niepotrzebną emisją gazów cieplarnianych, Centenary Building można odpowiednio zmodernizować.

„Myślę, że w dobie zmian klimatycznych i troski o emisję dwutlenku węgla powinniśmy dokładać wszelkich starań, aby dostosowywać istniejące budynki” – stwierdził Hodder.

Opinię tę podziela obecnie wielu architektów, miedzy innymi założyciel biura KWK Promes, Robert Konieczny. W wywiadzie, którego udzielił „Sukcesowi” w 2021 roku, architekt zauważył: „Raport ONZ z 2019 roku na temat stanu klimatu nie pozostawia złudzeń. Udział w jego niszczeniu przez budownictwo jest ogromny”.

Rosnącą świadomość architektów w tej kwestii widać w sposobie projektowania wielu nowych budynków, a także w zarządzania tymi starymi. Rozwój nowych technologii umożliwia efektywne wykorzystanie proekologicznych materiałów budowlanych oraz rozwiązań konstrukcyjnych, które obniżają wpływ nowych budynków na środowisko oraz pozwalają uniknąć rozbiórki istniejących obiektów.

O zmianie podejścia do projektowania może świadczyć przyznanie nagrody Pritzkera w 2021 roku architektom specjalizującym się w „recyklingu” istniejących budynków. „Architektoniczny Nobel” trafił w ręce Jeana-Phillipe’a Vassala i Anne Lacaton.

Ich drogą podąża coraz więcej architektów. Wydaje się jednak, że w tyle pozostają deweloperzy, o czym świadczy chociażby przypadek brytyjskiego Centenary Building.

Budynek Centenary Building w brytyjskim Salford jako pierwszy w historii uhonorowano prestiżową brytyjską nagrodą architektoniczną. Niecałe trzy dekady od zakończenia jego budowy podjęto decyzję o wyburzeniu obiektu, która wzbudziła kontrowersje w Wielkiej Brytanii.

Budynek z nagrodą Stirlinga zostanie wyburzony

Pozostało 92% artykułu
Architektura
Luksusowy dom nad brzegiem Bałtyku. Nowy projekt cenionego polskiego architekta
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Architektura
Katedra Notre Dame otwiera się po pożarze. Remont pochłonął 3 miliardy złotych
Architektura
Słowacy rzucają wyzwanie Warszawie. Rekordowo wysoki wieżowiec w Bratysławie
Architektura
Blok z mieszkaniami socjalnymi najlepszym budynkiem świata. „Wizjonerska myśl”
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Architektura
Metamorfoza jednego z najsłynniejszych więzień w USA. „Skandynawski standard”