Opuszczona ikona modernizmu do wyburzenia? Los słynnego hotelu wisi na włosku

Ważą się losy jednej z ikon jugosłowiańskiego modernizmu. Hotel „Jugoslavija” w Belgradzie, wzniesiony w latach 60. ubiegłego wieku, może zostać wyburzony, a na jego miejscu ma stanąć kompleks wieżowców. Protestują architekci i aktywiści.

Publikacja: 21.10.2024 15:24

Zdaniem ekspertów hotel „Jugoslavija” to jeden ze słynnych przykładów powojennego jugosłowiańskiego modernizmu.

Foto: Fred Romero, CC BY 2.0, Wikimedia Commons

Izabela Popko

Zarówno wśród architektów, jak i inwestorów (w tym włodarzy miast) rośnie świadomość potrzeby ochrony architektury XX wieku. O tym, że renowacje i rewitalizacje to właściwy kierunek „odświeżania” tkanki miast świadczy chociażby przyznanie w 2021 roku nagrody Pritzkera (zwanej „architektonicznym Noblem”) parze architektów Jeanowi-Phillipe’owi Vassalowi i Anne Lacaton za rewitalizację bloków mieszkalnych.

Ideą, która przyświeca Vassalowi i Lacaton, jest unikanie wyburzania starych obiektów, a zamiast tego – ich odpowiedni „lifting” i dopasowywanie ich do współczesnych potrzeb. Architekci optują za takim rozwiązaniem, zwłaszcza jeżeli owe stare budynki nie figurują w rejestrze zabytków, ale mają wartość historyczną i architektoniczną.

Belgrad: modernistyczny hotel do wyburzenia?

Takim obiektem jest zlokalizowany w centrum Belgradu hotel „Jugoslavija”, stojący nad brzegiem Dunaju. To jeden z ikonicznych przykładów powojennego jugosłowiańskiego modernizmu.

Niegdyś pięciogwiazdkowy hotel zachwycał luksusowymi wnętrzami, gościł wiele znanych nazwisk i światowych liderów, w tym brytyjską królową Elżbietę II, prezydentów Stanów Zjednoczonych czy astronautę Neila Armstronga. Teraz „Jugoslavija” lata świetności ma już niestety ze sobą.

Czytaj więcej

Agata Kurzela: „Dość spontaniczny sposób organizacji pracy w Dubaju z początku był dla mnie szoku

Ludzie

Polska architektka w Dubaju: nie dostaję próśb od klientów o złote żyrandole

Gdy wracam do miast w Europie, które znam, mam wrażenie, że są one statyczne w porównaniu z tym,...

Kilka miesięcy temu hotel zamknięto – obecnie budynek jest opuszczony i popada w coraz większą ruinę. W kontekście jego przyszłości najczęściej mówiło się o całkowitym wyburzeniu obiektu. Ostatnio temat zrównania hotelu z ziemią ponownie ożył, o czym informuje agencja Associated Press.

Hotel „Jugoslavija” dla gości otworzył się w roku 1969 roku.

Foto: Fred Romero, CC BY 2.0, Wikimedia Commons

Na pytanie o powody takiej, a nie innej, decyzji przedstawiciel inwestora, Zivorad Vasic, w rozmowie z AP oprócz złego stanu budynku wymienia zmiany w branży hotelarskiej. „Teraz hotele wyglądają zupełnie inaczej niż kiedyś” – podkreśla Vasic.

Belgrad: Wieżowce zamiast hotelu „Jugoslavija”

Hotel „Jugoslavija” zbudowano w latach 60. ubiegłego wieku, dla gości otworzył się w roku 1969. Jak wiele innych obiektów, które powstawały w krajach socjalistycznych, był jednym z symboli odradzania się jugosłowiańskiej gospodarki po II wojnie światowej.

Luksusowe wnętrza „Jugoslavii” nie ustępowały innym, znajdującym się w całej Europie obiektom tego typu. Perłą w koronie hotelu był gigantyczny, wykonany z 40 tysięcy kryształów Swarovskiego i pięciu tysięcy żarówek żyrandol – jeden z największych na świecie.

Foto: Fred Romero, CC BY 2.0, Wikimedia Commons

W 1999 roku hotel ucierpiał w wyniku bombardowania Belgradu przez siły NATO. Po pewnym czasie otwarto część hotelu „Jugoslavija” i obiekt ponownie zaczął przyjmować gości. W międzyczasie stolica Serbii intensywnie się odbudowywała, a socjalistyczne budynki w centrum miasta zaczęły zastępować nowoczesne wieżowce.

Na tle tych zmian, kilka miesięcy temu, hotel całkowicie zamknięto. Inwestor planuje postawić w miejscu „Jugoslavii” wielofunkcyjny kompleks dwóch 150-metrowych wieżowców, mający pomieścić luksusowy hotel, biura i apartamenty.

Plany wyburzenia hotelu „Jugoslavija” mają wielu przeciwników. Należą do nich lokalni architekci i aktywiści zajmujący się tkanką miejską Belgradu, którzy podkreślają historyczną i architektoniczną wartość budynku. AP informuje, że od pewnego czasu trwają protesty, których uczestnicy ostrzegają, że kiedy na teren hotelu wjadą buldożery, będą oni ochraniać budynek własnymi ciałami.