W Warszawie powstał niezwykły dom dla osób bezdomnych. To architektura z misją

W warszawskiej dzielnicy Włochy funkcjonuje od niedawna dom dla osób w kryzysie bezdomności. Projekt autorstwa pracowni Xystudio z Warszawy to dowód na to, jak ważną społecznie rolę ma do spełnienia architektura.

Publikacja: 28.07.2023 10:19

Dom Matki Bożej Serdecznej na warszawskich Włochach to projekt pracowni Xystudio z Warszawy.

Dom Matki Bożej Serdecznej na warszawskich Włochach to projekt pracowni Xystudio z Warszawy.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

To nie jest kolejna przygnębiająca placówka dla potrzebujących. To prosty, ale efektowny dom, w którym miejsce dla siebie znajdą osoby, w kryzysie bezdomności. Dla wielu z nich utrata dachu nad głową jest bolesnym ciosem i odarciem z godności. Dom Matki Bożej Serdecznej, który wiosną tego roku oddano do użytku w warszawskiej dzielnicy Włochy – estetyczny, nowoczesny, efektowny – częściowo im tę godność przywraca.

Projekt budynku łączy wszystkie funkcje placówki tego rodzaju z niebanalnymi walorami estetycznymi. Autorami projektu są architekci z pracowni Xystudio z Warszawy, których specjalnością jest projektowanie budynków użyteczności publicznej.

Dom Matki Bożej Serdecznej w Warszawie: architektura z misją

Przed wzniesieniem nowego domu dla potrzebujących na warszawskich Włochach był tu chaotyczny, niezagospodarowany teren ze szrotami, magazynami i zniszczoną drogą. Zbudowanie obiektu, w którym chore i niepełnosprawne ruchowo osoby w kryzysie bezdomności poczują się komfortowo i bezpiecznie, stanowiło spore wyzwanie.

Czytaj więcej

Gdzie w Polsce mieszkają najszczęśliwsi ludzie? Wcale nie w Warszawie

Należący do Wspólnoty Chleb Życia Dom Matki Bożej Serdecznej ma prostą, geometryczną bryłę. Elewację pokrywa ceglasty tynk mozaikowy, który nawiązuje do kolorystyki otoczenia: rdzawy odcień mają tu ogrodzenia, dachy i niektóre elewacje.

Uwagę przykuwa ciekawy rozkład mniejszych i większych okien, które dodają budynkowi lekkości i pewnej dynamiki. Świetliki w dachu zapewniają dostęp naturalnego światła i, co istotne, pozwalają zaoszczędzić na energii elektrycznej.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Dom zapewnia przestrzeń dla 80 podopiecznych, którzy mieszkają w sześcioosobowych pokojach na dwóch kondygnacjach, osobno kobiety i mężczyźni.

W pokojach znajdują się też łóżka medyczne dla osób obłożnie chorych. Nie zabrakło też mieszkania dla pracowników z sypialniami z prywatnymi łazienkami i wspólnym salonem z aneksem kuchennym.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Na parterze zaprojektowano kuchnię i jadalnię wychodzącą na ogród z dużym tarasem. Nie zabrakło oczywiście palarni, która – jak się potem okazało – oprócz pobliskiego stawu stanowi najpopularniejsze miejsce spotkań wśród podopiecznych placówki.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

W jasnych, czystych wnętrzach nie zapomniano o dekoracji. To duży mural autorstwa Marcina Czai, przedstawiający motyw roślinny w odcieniach zieleni.

Centralnym elementem budynku jest drewniana kaplica w formie domu ze spadzistym dachem. Zastosowano tu ciekawy „szkatułkowy” projekt: kaplica jest budynkiem w budynku. Można ją zarówno obejść dookoła, jak i oglądać z antresoli.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Architektom zależało na tym, aby połączyć kaplicę ze świetlicą i jadalnią, co wzmocniło efekt otwartości i zwiększyło funkcjonalną elastyczność całej przestrzeni. To pionierskie rozwiązanie, którego nie zawierają inne warszawskie domy dla potrzebujących. Z kolei aby otworzyć budynek i jego mieszkańców na lokalną społeczność, zrezygnowano z płotu, otwarty jest też plac wejściowy.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Projekt powstawał w trakcie pandemii, co miało niebagatelny wpływ na jego architekturę. Projektanci postanowili wprowadzić takie elementy jak dodatkowe, niezależne wejścia do budynku i izolatki. Na dużym placu można w razie potrzeby rozstawić namioty do izolacji.

Architektura z misją

Pracownię architektoniczną Xystudio założyli w 2004 roku Filip Domaszczyński, Marta Nowosielska i Dorota Sibińska. Specjalnością biura są budynki użyteczności publicznej, między innymi żłobki, przedszkola, domy pomocy, ambasady czy domy jednorodzinne dla wymagających klientów – na przykład osób z niepełnosprawnościami.

Za swoje projekty biuro Xystudio otrzymało szereg krajowych i międzynarodowych nagród, między innymi Grand Prix Polityki i Grand Prix Nagrody Architektonicznej Prezydenta Warszawy – obydwa w 2020 roku, nagrody Brick Award 2021, wiele wyróżnień Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej czy Lidera Dostępności.

To nie jest kolejna przygnębiająca placówka dla potrzebujących. To prosty, ale efektowny dom, w którym miejsce dla siebie znajdą osoby, w kryzysie bezdomności. Dla wielu z nich utrata dachu nad głową jest bolesnym ciosem i odarciem z godności. Dom Matki Bożej Serdecznej, który wiosną tego roku oddano do użytku w warszawskiej dzielnicy Włochy – estetyczny, nowoczesny, efektowny – częściowo im tę godność przywraca.

Projekt budynku łączy wszystkie funkcje placówki tego rodzaju z niebanalnymi walorami estetycznymi. Autorami projektu są architekci z pracowni Xystudio z Warszawy, których specjalnością jest projektowanie budynków użyteczności publicznej.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
Architektura
To będzie najbardziej oryginalny wieżowiec w Polsce. Stanie w centrum Warszawy
Materiał Promocyjny
Berlingo VAN od 69 900 zł netto
Architektura
To najpiękniejsze wnętrza w Polsce. Prestiżowa nagroda dla polskich projektantek
Architektura
Trwa burzenie włoskiej ikony modernizmu. Miasto idealne, które stało się piekłem
Architektura
Polska ikona modernizmu do remontu. Część obiektu zostanie wyburzona
Materiał Promocyjny
Warunki rozwoju OZE w samorządach i korzyści z tego płynące
Architektura
Polskie muzeum na prestiżowej liście magazynu „Time”. „Symbol ery postkomunizmu”
Materiał Promocyjny
Suzuki Moto Road Show już trwa. Znajdź termin w swoim mieście