W Warszawie powstał niezwykły dom dla osób bezdomnych. To architektura z misją

W warszawskiej dzielnicy Włochy funkcjonuje od niedawna dom dla osób w kryzysie bezdomności. Projekt autorstwa pracowni Xystudio z Warszawy to dowód na to, jak ważną społecznie rolę ma do spełnienia architektura.

Publikacja: 28.07.2023 10:19

Dom Matki Bożej Serdecznej na warszawskich Włochach to projekt pracowni Xystudio z Warszawy.

Dom Matki Bożej Serdecznej na warszawskich Włochach to projekt pracowni Xystudio z Warszawy.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

To nie jest kolejna przygnębiająca placówka dla potrzebujących. To prosty, ale efektowny dom, w którym miejsce dla siebie znajdą osoby, w kryzysie bezdomności. Dla wielu z nich utrata dachu nad głową jest bolesnym ciosem i odarciem z godności. Dom Matki Bożej Serdecznej, który wiosną tego roku oddano do użytku w warszawskiej dzielnicy Włochy – estetyczny, nowoczesny, efektowny – częściowo im tę godność przywraca.

Projekt budynku łączy wszystkie funkcje placówki tego rodzaju z niebanalnymi walorami estetycznymi. Autorami projektu są architekci z pracowni Xystudio z Warszawy, których specjalnością jest projektowanie budynków użyteczności publicznej.

Dom Matki Bożej Serdecznej w Warszawie: architektura z misją

Przed wzniesieniem nowego domu dla potrzebujących na warszawskich Włochach był tu chaotyczny, niezagospodarowany teren ze szrotami, magazynami i zniszczoną drogą. Zbudowanie obiektu, w którym chore i niepełnosprawne ruchowo osoby w kryzysie bezdomności poczują się komfortowo i bezpiecznie, stanowiło spore wyzwanie.

Czytaj więcej

Gdzie w Polsce mieszkają najszczęśliwsi ludzie? Wcale nie w Warszawie

Należący do Wspólnoty Chleb Życia Dom Matki Bożej Serdecznej ma prostą, geometryczną bryłę. Elewację pokrywa ceglasty tynk mozaikowy, który nawiązuje do kolorystyki otoczenia: rdzawy odcień mają tu ogrodzenia, dachy i niektóre elewacje.

Uwagę przykuwa ciekawy rozkład mniejszych i większych okien, które dodają budynkowi lekkości i pewnej dynamiki. Świetliki w dachu zapewniają dostęp naturalnego światła i, co istotne, pozwalają zaoszczędzić na energii elektrycznej.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Dom zapewnia przestrzeń dla 80 podopiecznych, którzy mieszkają w sześcioosobowych pokojach na dwóch kondygnacjach, osobno kobiety i mężczyźni.

W pokojach znajdują się też łóżka medyczne dla osób obłożnie chorych. Nie zabrakło też mieszkania dla pracowników z sypialniami z prywatnymi łazienkami i wspólnym salonem z aneksem kuchennym.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Na parterze zaprojektowano kuchnię i jadalnię wychodzącą na ogród z dużym tarasem. Nie zabrakło oczywiście palarni, która – jak się potem okazało – oprócz pobliskiego stawu stanowi najpopularniejsze miejsce spotkań wśród podopiecznych placówki.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

W jasnych, czystych wnętrzach nie zapomniano o dekoracji. To duży mural autorstwa Marcina Czai, przedstawiający motyw roślinny w odcieniach zieleni.

Centralnym elementem budynku jest drewniana kaplica w formie domu ze spadzistym dachem. Zastosowano tu ciekawy „szkatułkowy” projekt: kaplica jest budynkiem w budynku. Można ją zarówno obejść dookoła, jak i oglądać z antresoli.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Architektom zależało na tym, aby połączyć kaplicę ze świetlicą i jadalnią, co wzmocniło efekt otwartości i zwiększyło funkcjonalną elastyczność całej przestrzeni. To pionierskie rozwiązanie, którego nie zawierają inne warszawskie domy dla potrzebujących. Z kolei aby otworzyć budynek i jego mieszkańców na lokalną społeczność, zrezygnowano z płotu, otwarty jest też plac wejściowy.

Foto: Piotr Krajewski - Fotografia Architektury / Architectural Photography

Projekt powstawał w trakcie pandemii, co miało niebagatelny wpływ na jego architekturę. Projektanci postanowili wprowadzić takie elementy jak dodatkowe, niezależne wejścia do budynku i izolatki. Na dużym placu można w razie potrzeby rozstawić namioty do izolacji.

Architektura z misją

Pracownię architektoniczną Xystudio założyli w 2004 roku Filip Domaszczyński, Marta Nowosielska i Dorota Sibińska. Specjalnością biura są budynki użyteczności publicznej, między innymi żłobki, przedszkola, domy pomocy, ambasady czy domy jednorodzinne dla wymagających klientów – na przykład osób z niepełnosprawnościami.

Za swoje projekty biuro Xystudio otrzymało szereg krajowych i międzynarodowych nagród, między innymi Grand Prix Polityki i Grand Prix Nagrody Architektonicznej Prezydenta Warszawy – obydwa w 2020 roku, nagrody Brick Award 2021, wiele wyróżnień Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej czy Lidera Dostępności.

To nie jest kolejna przygnębiająca placówka dla potrzebujących. To prosty, ale efektowny dom, w którym miejsce dla siebie znajdą osoby, w kryzysie bezdomności. Dla wielu z nich utrata dachu nad głową jest bolesnym ciosem i odarciem z godności. Dom Matki Bożej Serdecznej, który wiosną tego roku oddano do użytku w warszawskiej dzielnicy Włochy – estetyczny, nowoczesny, efektowny – częściowo im tę godność przywraca.

Projekt budynku łączy wszystkie funkcje placówki tego rodzaju z niebanalnymi walorami estetycznymi. Autorami projektu są architekci z pracowni Xystudio z Warszawy, których specjalnością jest projektowanie budynków użyteczności publicznej.

Pozostało 84% artykułu
Architektura
Wybrano najpiękniejszą winiarnię na świecie. To dzieło słynnego architekta
Architektura
„Luksusowy bunkier z ogrodem”. innowacyjny projekt znanego polskiego architekta
Architektura
Polskie muzeum z tytułem najlepszego na świecie. Sukces architektów z Warszawy
Architektura
Zamek w Łapalicach z prestiżowym wyróżnieniem. „Nieskończony potencjał”
Materiał Promocyjny
Klimat a portfele: Czy koszty transformacji zniechęcą Europejczyków?
Architektura
Słynny budynek do wyburzenia. Przetrwał tylko 30 lat. „Od lat stoi pusty”