Słynny opuszczony hotel w Krakowie odżyje. Przemiana modernistycznej perły PRL-u

Hotel „Cracovia” to jeden z czołowych przykładów polskiego powojennego modernizmu. Obiekt w centrum Krakowa od lat stoi pusty, a przez długi czas jego przyszłość była niepewna. Te obawy to już przeszłość. Ruszył konkurs na projekt jego renowacji.

Publikacja: 19.04.2023 14:36

W budynku „Cracovia” powstanie muzeum architektury i designu. Konkurs na projekt rozpisały krakowski

W budynku „Cracovia” powstanie muzeum architektury i designu. Konkurs na projekt rozpisały krakowski oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich i Muzeum Narodowe w Krakowie.

Foto: Zygmunt Put, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Krakowski oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich i Muzeum Narodowe w Krakowie rozpisały konkurs na projekt przebudowy dawnego hotelu „Cracovia”. Monumentalny modernistyczny obiekt od lat stoi w znacznej mierze pusty i nieużywany. W przyszłości znajdzie się w nim muzeum architektury i designu oraz kreatywny hub, ma też się stać nowym ośrodkiem życia kulturalnego krakowian.

Hotel „Cracovia” wraca do życia. W środku powstanie muzeum

Hotel „Cracovia” przestał funkcjonować w 2011 roku. Obecnie zagospodarowana jest tylko niewielka część modernistycznego budynku dawnego hotelu „Cracovia”. W pasażu na poziomie ulicy znajdują się sklepy, kawiarnie i restauracje. Ze względu na to rozdrobnienie całość wygląda niespójnie i niezbyt efektownie. Budynek jest w złym stanie i należy mu się gruntowny remont – zwłaszcza że jego lokalizacja jest wyjątkowa.

Czytaj więcej

Najsłynniejszy opuszczony dworzec uratowany przed ruiną. Jak wyglądają wnętrza?

Tuż obok „Cracovii” stoi równie słynny budynek kina „Kijów”, z którym hotel jest połączony nadziemnym przejściem, tworząc spójny kompleks. Po sąsiedzku znajduje się kilka monumentalnych gmachów: Muzeum Narodowe w Krakowie, Biblioteki Jagiellońska, Akademia Górniczo-Hutnicza i Uniwersytet Rolniczy.

Plac, na którym znajduje się hotel „Cracovia” wraz z sąsiadującymi z nim budynkami miał być reprezentacyjnym miejscem na mapie Krakowa, z widokiem na Kopiec Kościuszki. Teraz z tych planów niemal nic nie zostało, jednak w zamyśle przedstawicieli MNK i SARP-u ten zakątek Krakowa ma stać się nowoczesnym „forum kultury”.

Budynek hotelu „Cracovia” stoi na przeciwko Muzeum Narodowego w Krakowie.

Budynek hotelu „Cracovia” stoi na przeciwko Muzeum Narodowego w Krakowie.

Zygmunt Put, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Budynek dawnego hotelu wraz z jego otoczeniem mają otrzymać nowy, spójny wizerunek i odzyskać dawny blask. Pracownie architektoniczne z całej Polski mogą zgłaszać swoje projekty do ogłoszonego przez MNK i SARP konkursu na projekt renowacji hotelu „Cracovia” wraz z placem, na którym się znajduje.

Po renowacji w budynku mają mieścić się dwie instytucje: nowy oddział Muzeum Designu i Architektury oraz Modelowe Centrum Wspierania Przemysłów Kreatywnych. We wnętrzach dawnego hotelu „Cracovia” znajdzie się więc nie tylko przestrzeń wystawiennicza, ale też kreatywny hub, w którym będą współpracować ze sobą przedsiębiorstwa, projektanci, uczelnie i instytuty badawcze. Pomiędzy budynkiem przyszłego muzeum a głównym gmachem MNK powstanie również nowa przestrzeń publiczna.

We wnętrzach dawnego hotelu znajdują się unikatowe mozaiki.

We wnętrzach dawnego hotelu znajdują się unikatowe mozaiki.

Zygmunt Put, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Rozstrzygnięcie konkursu oraz ogłoszenie jego wyników ma nastąpić do 17 listopada 2023 roku. Zdobywca pierwszej nagrody otrzyma 60 tysięcy złotych i zaproszenie do realizacji projektu. Nagrody pieniężne przewidziano również dla laureatów drugiej i trzeciej nagrody, a także dla uczestników drugiego etapu konkursu.

Hotel „Cracovia”: historia perły polskiego modernizmu

Budynek hotelu „Cracovia” zaprojektował w 1965 roku znany polski architekt Witold Cęckiewicz. Był on autorem szeregu obiektów, między innymi sąsiadującego z hotelem „Cracovia” kina „Kijów” i ambasady polskiej w New Delhi, a także wielu słynnych pomników i kościołów, w tym Pomnika Bitwy Grunwaldzkiej w Krakowie, katedry w Rzeszowie i Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach.

Hotel „Cracovia” wzniesiono na osi Stare Miasto-Kopiec Kościuszki, która obecnie znajduje się pod ochroną konserwatora zabytków. Dynamiczna bryła i fasada hotelu stanowią przykład wybitnej architektury powojennego modernizmu. We wnętrzach podłogi i ściany pokrywają płytki z naturalnego kamienia i efektowne mozaiki. Wrażenie robią też niezwykle eleganckie klatki schodowe. Gdy „Cracovię” otwierano w 1965 roku, była najnowocześniejszym obiektem tego typu w Polsce. 

Pięciopiętrowy hotel miał 309 pokoi i 9 apartamentów, a także ogromną restaurację (ok. 500 miejsc). W czasach świetności w „Cracovii” mieściło się także kasyno oraz sklepy.

Hotel przestał działać w 2011 roku, przed zamknięciem został wpisany do ewidencji zabytków. Obiekt przejął deweloper, a przyszłość „Cracovii” wydawała się niepewna. Debata na temat tego, jak ocalić budynek od upadku trwała od lat. W 2016 roku część „Cracovii” trafiła do rejestru zabytków. W tym samym roku obiekt wraz z otaczającą go działką przejęło Muzeum Narodowe w Krakowie, jego władzom udało się pozyskać fundusze na renowację budynku dawnego hotelu. 

Moda
Adidas tworzy nową markę, pierwszą od 50 lat. Tak ma się ubierać Generacja Z
Materiał Promocyjny
Naszpikowane technologiami Volkswageny na wyciągnięcie ręki w niezwykłym finansowaniu
Styl życia
Miejsca z najlepszą kuchnią na świecie. Nikt nie jada tak dobrze jak Europa
Architektura
Bugatti wchodzi na rynek nieruchomości. Oto pierwszy apartamentowiec tej marki
Architektura
Berliński „Myszobunkier” zabytkiem. Perła brutalizmu uratowana przed buldożerami
Materiał Promocyjny
ESG - Raportowanie w praktyce – IV edycja
Architektura
Najpiękniejsza willa w Europie stoi nad Narwią. „Oscar architektury” dla Polaków
Architektura
Mikrokamienica w Krakowie najpiękniejszym domem w Polsce. Jest jak kameleon