To mężczyźni decydują, jakie filmy nam się podobają. Co się stało z krytyczkami?

Najnowsze badanie analizujące udział krytyczek filmowych w mediach różnego typu nie pozostawia wątpliwości. W branży filmowej, szczególnie w świecie Hollywood, niewiele się zmienia: recenzje piszą przede wszystkim mężczyźni.

Publikacja: 25.05.2022 13:48

To mężczyźni decydują, jakie filmy nam się podobają. Co się stało z krytyczkami?

Foto: Krists Luhaers

Na plakatach promujących najnowsze premiery filmowe często widzimy ekstatyczne cytaty z recenzji. Ich autorami w znakomitej większości są mężczyźni. Gust i zainteresowania kinomanów i kinomanek na całym świecie kształtują recenzje pisane z męskiego punktu widzenia. Dlaczego nie słychać głosu krytyczek filmowych?

Jaki film obejrzeć? To zależy, kto go nam poleca

Jak wynika z nowego raportu pod tytułem „Thumbs Down 2022: Film Critics and Gender, and Why It Matters”, mężczyźni napisali prawie trzy czwarte wszystkich recenzji filmowych. Podobnie sytuacja przedstawia się w gronie czołowych krytyków w popularnym również wśród polskich widzów serwisie „Rotten Tomatoes”.

Autorką raportu jest dr Martha M. Lauzen z Uniwersytetu Stanowego w San Diego, która prowadzi badania i publikuje coroczne raporty na ten temat od prawie dekady. Lauzen przeanalizowała ponad 4 tysiące recenzji autorstwa 334 krytyków obydwu płci, które pojawiły się w styczniu, lutym i marcu 2022 roku.

Lauzen interesował udział obydwu płci w publikacjach w prasie drukowanej, w internecie, radiu i telewizji, a także to, czy na przestrzeni ostatniej dekady nastąpiły jakieś zmiany w tej materii.

Czytaj więcej

Najpierw Will Smith, teraz Johnny Depp: to nie jest dobry rok dla Hollywoodu

Okazało się, że w pierwszych trzech miesiącach 2022 roku krytyków płci męskiej było trzykrotnie więcej niż kobiecych autorek (stosunek 69 procent do 31 procent). Podobnie sytuacja przedstawia się wśród czołowych krytyków w serwisie „Rotten Tomatoes”: mężczyźni stanowili tam prawie 66 procent czołowych krytyków.

Autorka raportu zauważyła też, że jeszcze większe różnice pojawiają się wśród recenzji poszczególnych gatunków filmowych. Mężczyźni napisali około trzy czwarte recenzji filmów science fiction, sensacyjnych, komediowych, obyczajowych, a także animowanych, dokumentalnych oraz horrorów.

Męskie kino: filmy polecają głównie mężczyźni

Interesującą obserwacją było też to, jak poszczególne filmy oceniali krytycy płci męskiej i żeńskiej. Okazało się, że kobiety wyżej niż mężczyźni oceniały filmy, w których główną bohaterką jest kobieta. I odwrotnie: mężczyźni dawali filmom z mężczyzną w roli głównej oceny wyższe niż ich koleżanki po fachu.

Co ciekawe, recenzentki płci żeńskiej były znacznie mniej krytyczne wobec filmów nakręconych przez kobiety. Dr Martha M. Lauzen zanotowała jedynie 4 procent negatywnych ocen wystawionych przez recenzentki. W przypadku krytyków płci męskiej negatywne oceny stanowiły już 23 procent wszystkich recenzji.

Znakomitą większość filmów, które oglądamy, nakręcili mężczyźni. Nie dziwi więc fakt, że oceniło je prawie 80 procent mężczyzn i aż 70 procent kobiet. Oznacza to, że tylko 19 procent krytyków płci męskiej i 29 procent krytyczek zrecenzowało filmy autorstwa reżyserek.

Autorka raportu zauważyła powolny, ale sukcesywny wzrost liczby recenzentek płci żeńskiej. Jeszcze w 2016 roku stanowiły one około 27 procent wszystkich krytyków filmowych, a ostatnio wartość ta przekroczyła 30 procent (na „Rotten Tomatoes” było to aż 40 procent).

W czasie pandemii, a więc od 2020 roku, nastąpiło kilkuprocentowe tąpnięcie tych wartości. Powodem było masowe zamykanie kin, odwoływanie premier i festiwali filmowych – zwłaszcza tych mniejszych, poświęconych konkretnej tematyce.

Podobnie sytuacja przedstawia się w proporcjach recenzji autorstwa kobiet i mężczyzn. W 2020 roku krytyczki napisały 36 procent wszystkich recenzji. W 2022 roku wartość ta spadła poniżej 30 procent.

Wszystkie te liczby bardzo wyraźnie świadczą o tym, jak branża filmowa jest niedoreprezentowana przez kobiety, a także jak powolnym procesem jest odzyskiwanie przez nie głosu w dyskusji o filmach. Obrazy autorstwa reżyserów płci męskiej i z męskimi protagonistami w dalszym ciągu mają znacznie większą szansę na przebicie się i zdobycie popularności wśród szerszego grona widzów.

Na plakatach promujących najnowsze premiery filmowe często widzimy ekstatyczne cytaty z recenzji. Ich autorami w znakomitej większości są mężczyźni. Gust i zainteresowania kinomanów i kinomanek na całym świecie kształtują recenzje pisane z męskiego punktu widzenia. Dlaczego nie słychać głosu krytyczek filmowych?

Jaki film obejrzeć? To zależy, kto go nam poleca

Pozostało 91% artykułu
Film
„Co poszło nie tak?”. Brytyjskie media bez litości dla 6. sezonu „The Crown”
Film
Filmy o procesach gwiazd to nowy trend. Czemu lubimy patrzeć na pranie brudów?
Film
„Oppenheimer” to nie wyjątek: mamy erę bardzo długich filmów. 3 godziny to norma
Film
Burza po wypowiedzi Quentina Tarantino o brytyjskich aktorach. „Są jak fantomy”
Film
Horrory przeżywają drugą młodość. To zasługa generacji Z, która uwielbia się bać