Oto najlepszy budynek na świecie w 2022 roku. Powstał z upcyklingu

Znajdujący się w Sydney wieżowiec Quay Quarter Tower uznano za najlepszy budynek na świecie podczas World Architecture Festival. Co go wyróżnia? Powstał z upcyklingu: wieżowiec całkowicie przebudowano, zachowując większość oryginalnej konstrukcji.

Publikacja: 07.12.2022 15:48

Quay Quarter Tower to przykład tego, że architekci coraz częściej odchodzą od wyburzania starych bud

Quay Quarter Tower to przykład tego, że architekci coraz częściej odchodzą od wyburzania starych budynków, by zastąpić je nowymi. Bardziej ekologiczny jest upcykling – wykorzystanie istniejącej konstrukcji.

Foto: MDRX, Sardaka, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons

Historia górującego nad stolicą Australii drapacza chmur, zwanego wcześniej AMP Centre, sięga lat 70. ubiegłego wieku. Obiekt przez blisko 50 lat zdążył się zestarzeć, dawniej pewnie zostałby zburzony, a na jego miejscu powstałby nowy wieżowiec. Jednak dzisiaj zwycięża inne myślenie: przebudowywać, a nie burzyć. Dlatego Quay Quarter Tower zachował konstrukcję starego budynku, ale to całkowicie nowy biurowiec. Między innymi za to innowacyjne wykorzystanie upcyklingu w architekturze jego projektanci otrzymali prestiżową nagrodę World Building of the Year dla najlepszego budynku na tegorocznej edycji World Architecture Festival. 

Quay Quarter Tower — pierwszy drapacz chmur z upcyklingu

Quay Quarter Tower to z pewnością jeden z najbardziej wyjątkowych drapaczy chmur na świecie. Efekty renowacji wieżowca projektu studia 3XN docenili jurorzy tegorocznego Światowego Festiwalu Architektury, przyznając mu tytuł Budynku Roku 2022. To pierwszy na świecie drapacz chmur, który powstał poprzez upcykling, czyli wykorzystanie jego dotychczasowych elementów do stworzenia nowej bryły.

Konkurs na projekt przebudowy wieżowca, który jeszcze wtedy nosił nazwę AMP Centre, ogłoszono w 2013 roku. Zwyciężył projekt duńskiej pracowni 3XN, prace ruszyły w 2018 roku. Architekci dodali budynkowi dziewięć pięter i 28 metrów wysokości, stawiając jednocześnie na minimalną ingerencję w jego oryginalne elementy konstrukcyjne.

Czytaj więcej

Najpiękniejszy dom świata stoi w Polsce. Nagroda dla polskich projektantów

W trakcie przebudowy zachowano ponad 65 procent oryginalnej struktury wieżowca i aż 95 procent trzonu. Architekci szacują, że dzięki temu zabiegowi udało się uniknąć emisji do atmosfery 12 tysięcy ton dwutlenku węgla. Równie istotne były też względy ekonomiczne — właściciele obiektu szacują, że dzięki renowacji zaoszczędzono niebagatelną kwotę 150 milionów dolarów australijskich, czyli prawie 150 milionów złotych.

Największym wyzwaniem dla architektów było osiągnięcie odpowiedniej równowagi między starymi a nowymi elementami konstrukcji. Trzeba było odpowiedzieć sobie na pytanie: czy stara konstrukcja utrzyma nową nadbudowę?

Aby renowacja przebiegła bez szwanku, posłużono się najnowszymi osiągnięciami techniki budowlanej. W całej bryle rozmieszczono czujniki, aby obserwować wszystkie, nawet najdrobniejsze ruchy budynku.

Oprócz dodatkowych dziewięciu pięter, nowych, funkcjonalnych przestrzeni i ogrodu na dachu, budynek otrzymał również fasadę ze specjalnym systemem ochrony przeciwko promieniom słonecznym. Dzięki temu wyeliminowano konieczność stosowania we wnętrzach energochłonnej klimatyzacji, a nawet instalowania żaluzji.

Przebudowę starego AMP Centre na nowy Quay Quarter Tower ukończono w 2021 roku. Do użytku budynek oddano na początku 2022 roku.

Od starego wieżowca do nowoczesnego drapacza chmur

Liczący pierwotnie 45 pięter i 188 metrów AMP Centre wzniesiono w 1976 roku według projektu renomowanej australijskiej pracowni PTW Architects. Budynek służył przez cztery dekady, jednak w drugiej dekadzie XXI wieku jego konstrukcja przestała odpowiadać na potrzeby nowego pokolenia jego użytkowników.

Za projekt przebudowy wieżowca AMP Centre architekci z pracowni 3XN zdobyli już szereg nagród, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych. Jednym z najnowszych osiągnięć jest pierwsza nagroda w konkursie International Highrise Award 2022/23.

Oprócz bardziej nowoczesnych rozwiązań konstrukcyjnych i lepszej rentowności, architekci muszą również pamiętać o śladzie węglowym, którego ponad połowę emituje sama budowa obiektu. Z tego powodu zamiast wznosić nowe budynki „od zera”, coraz częściej jedynie przebudowuje się stare obiekty.

Metamorfozę w duchu upcyklingu przejdzie na przykład gmach Parlamentu Europejskiego w Brukseli. W podobny sposób dokonano też niedawno renowacji jednej z pereł brutalizmu — budynku dworca autobusowego w brytyjskim mieście Preston.

Historia górującego nad stolicą Australii drapacza chmur, zwanego wcześniej AMP Centre, sięga lat 70. ubiegłego wieku. Obiekt przez blisko 50 lat zdążył się zestarzeć, dawniej pewnie zostałby zburzony, a na jego miejscu powstałby nowy wieżowiec. Jednak dzisiaj zwycięża inne myślenie: przebudowywać, a nie burzyć. Dlatego Quay Quarter Tower zachował konstrukcję starego budynku, ale to całkowicie nowy biurowiec. Między innymi za to innowacyjne wykorzystanie upcyklingu w architekturze jego projektanci otrzymali prestiżową nagrodę World Building of the Year dla najlepszego budynku na tegorocznej edycji World Architecture Festival. 

Pozostało 84% artykułu
Architektura
Słynny opuszczony hotel w Krakowie ożyje. Wraca restauracja na dachu
Architektura
Nowy projekt twórców CPK: futurystyczne ekomiasto. Pomysłodawcą jest Idris Elba
Architektura
Był symbolem „Mordoru” w Warszawie. Słynny biurowiec zostanie wyburzony
Architektura
Wieżowiec wysoki na dwa kilometry. Nowy projekt twórców koncepcji CPK?
Architektura
Mistrz obiektów użyteczności publicznej. Oto laureat „architektonicznego Nobla”