Walka o arcydzieło Botticellego. Rząd wydał decyzję o zakazie wywozu za granicę

Rząd Wielkiej Brytanii wydał zakaz sprzedaży jednej z prac Sandro Botticellego. „Madonna z Dzieciątkiem na tronie” znajduje się w rękach prywatnych

Publikacja: 14.05.2025 14:39

W 2024 dzieło Botticellego zostało sprzedane na aukcji w Sotheby's prywatnemu kolekcjonerowi.

W 2024 dzieło Botticellego zostało sprzedane na aukcji w Sotheby's prywatnemu kolekcjonerowi.

Foto: Simon Dawson/Bloomberg

Obraz Sandro Botticellego, włoskiego mistrza pod tytułem „Madonna z Dzieciątkiem na tronie” znajduje się w rękach prywatnych i istnieje ryzyko, że Brytyjczycy mogą utracić arcydzieło, którego wartość wycenia się na kilkanaście milionów euro. W związku z tym brytyjskie władze wydał decyzję, która budzi kontrowersje. 

Obraz Sandro Botticellego z zakazem opuszczania Wielkiej Brytanii

„Madonna z Dzieciątkiem na tronie” z to tytuł obrazu, który Sandro Botticelli, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli włoskiego renesansu, namalował około 1470 roku. Mistrz z Florencji miał wtedy około 25 lat – to jedna z jego najwcześniejszych prac.

Obraz namalowany w technice tempery na desce pozostawał w rękach prywatnych przez 120 lat, odkąd w 1904 roku kupiła go brytyjska arystokratka za ułamek jego obecnej ceny. Jeszcze wtedy autorstwo „Madonny z Dzieciątkiem na Tronie” przypisywano artyście pracującemu w warsztacie Botticellego, ale nie samemu mistrzowi.

W 2024 roku było już jasne, że autorem obrazu jest Botticelli. Pod koniec roku na aukcji w londyńskim Sotheby’s dzieło kupił prywatny kolekcjoner za 8,6 miliona funtów – kwotę, która ponad czterokrotnie przewyższała estymację. Obecnie pracę wycenia się na 10,2 miliona funtów, czyli w przeliczeniu na ponad 12 milionów euro.

Czytaj więcej

Dwie wystawy Picassa w jednym mieście. Do obejrzenia nigdy niepokazywane prace

„Madonna z Dzieciątkiem na tronie” to piąte pod względem wartości dzieło Botticellego. To również niezwykle cenny materiał badawczy dla historyków sztuki. Z tego powodu 9 maja brytyjski Departament Kultury, Mediów i Sportu wydał tymczasowy zakaz sprzedaży obrazu poza granice Wielkiej Brytanii. Ma to dać czas brytyjskim muzeum na odkupienie dzieła od jego aktualnego właściciela.

Decyzję tę departament wydał po konsultacji z Komisją Rewizyjną ds. Eksportu Dzieł Sztuki i Obiektów Kultury. „Dalsze badania nad miejscem pracy Botticellego w jego twórczości, w tym, jak funkcjonował jego warsztat, a także nad łącznością z szerszym kontekstem florenckiego renesansu, przyniosłyby ogromne korzyści” – podkreśla członek Komisji Christopher Baker w komunikacie, który pojawił się na oficjalnej stronie rządu Wielkiej Brytanii.

„W obliczu tych intrygujących możliwości powinniśmy podjąć wszelkie starania, aby zabezpieczyć ten urzekający obraz” – podsumowuje Baker.

„Mam nadzieję, że jakieś muzeum w Wielkiej Brytanii będzie w stanie ocalić to dzieło, by kolejne pokolenia mogły się nim zachwycać” – powiedział z kolei Chris Bryant z departamentu kultury, mediów i sportu. 

Co dalej z arcydziełem Sandro Botticellego?

Blokada licencji na eksport „Madonny z Dzieciątkiem na tronie” pozostanie w mocy przez trzy miesiące, do 8 sierpnia 2025 roku. Po tym czasie właściciel obrazu będzie miał 15 dni roboczych na rozważenie ofert jego zakupu ze strony brytyjskich instytucji publicznych za kwotę około dziesięciu milionów funtów. Istnieje też możliwość przedłużenia blokady licencji na eksport obrazu o kolejne sześć miesięcy.

Temperaturę wokół całej sprawy podgrzewa fakt, że istnienie brytyjskiego Ministerstwa Kultury, Mediów i Sportu stoi pod znakiem zapytania – jego likwidacji chce obecny rząd Wielkiej Brytanii. Jeżeli to dojdzie do skutku, blokada eksportu „Madonny z Dzieciątkiem na tronie” może być jedną z ostatnich inicjatyw Komisji Rewizyjnej ds. Eksportu Dzieł Sztuki i Obiektów Kultury, która działa pod egidą tego resortu.

Komisja ma na koncie kilka podobnych blokad, dzięki którym udało się zatrzymać w Wielkiej Brytanii szereg cennych dzieł sztuki. Tylko w ubiegłym roku Wielka Brytania zachowała między innymi dwa notatniki genialnego matematyka Alana Turinga, XII-wieczną figurkę Jezusa Chrystusa z kości słoniowej oraz obraz przedstawiający scenę ukrzyżowania Chrystusa autorstwa wczesnorenesansowego mistrza, Fra Angelico.

Obraz Sandro Botticellego, włoskiego mistrza pod tytułem „Madonna z Dzieciątkiem na tronie” znajduje się w rękach prywatnych i istnieje ryzyko, że Brytyjczycy mogą utracić arcydzieło, którego wartość wycenia się na kilkanaście milionów euro. W związku z tym brytyjskie władze wydał decyzję, która budzi kontrowersje. 

Obraz Sandro Botticellego z zakazem opuszczania Wielkiej Brytanii

Pozostało jeszcze 90% artykułu
Sztuka
Dwie wystawy Picassa w jednym mieście. Do obejrzenia nigdy niepokazywane prace
Sztuka
Dziecko uszkodziło obraz wart dziesiątki milionów euro. Chwila nieuwagi rodziców
Sztuka
Miliarderzy walczą o jedną z najdroższych rzeźb w historii. Pozew za pozwem
Sztuka
Słynne europejskie galerie sztuki w tarapatach. Gdzie się podziały 2 miliony ludzi?
Sztuka
Dzieło słynnego malarza skrywało inny obraz. Zagadka rozwikłana po stu latach