Czeska perła brutalizmu zamknięta. Nadchodzi remont kontrowersyjnego budynku

Ruszyła modernizacja brutalistycznej perły czeskiej Pragi. Przedsięwzięcie budzi kontrowersje

Publikacja: 27.06.2025 05:00

Fasadę budynku pokrywa „skorupa” z 4000 szklanych elementów wykonanych przez czechosłowackiego artys

Fasadę budynku pokrywa „skorupa” z 4000 szklanych elementów wykonanych przez czechosłowackiego artystę Stanislava Libenskiego.

Foto: Národní divadlo

Praga słynie z niezwykłej architektury. Na tym tle brutalistyczny gmach teatru Nová Scéna odcina się dość radykalnie, ale praski „brutal” przez lata stał się jednym z symboli miasta. Obiekt został jednak zamknięty, ponownie wróci do życia dopiero za dwa lata. Planowane zmiany w architekturze ikonicznego obiektu budzą kontrowersje wśród mieszkańców Pragi.

Czechy: Brutalistyczny budynek teatru w Pradze do remontu

Towarzyszący budynkowi czeskiego Teatru Narodowego w Pradze kompleks Nová Scéna znajduje się w centrum miasta, blisko wybrzeża Wełtawy i po sąsiedzku z Mostem Legii. To jeden z najbardziej charakterystycznych budynków Pragi i jedna z brutalistycznych ikon stolicy – nie tylko Czech, ale całej Europy Środkowej.

Stojący w otoczeniu historycznych kamienic kompleks brutalistycznych budynków budził ogromne kontrowersje, od kiedy wybudowano go w 1983 roku według projektu architekta Karela Pragera. Mieszkańcom Pragi długo nie podobał się kontrast, jaki Nová Scéna tworzy z neorenesansowym gmachem Teatru Narodowego i zabytkowymi budynkami, które znajdują się w bezpośrednim sąsiedztwie kompleksu.

Czytaj więcej

Najpiękniejszy dom w Polsce w 2025 roku. Luksusowa willa na skarpie nad Wisłą

Z czasem Prażanie przywykli do charakterystycznego wyglądu masywnego budynku, a nawet zaczęli doceniać jego śmiałą formę. Emocje ponownie rozbudziła decyzja władz Teatru Narodowego o podjęciu szeroko zakrojonych prac modernizacyjnych Novej Scény. Nie wszystkie aspekty przypadły do gustu mieszkańcom czeskiej stolicy, a także miłośnikom architektury.

Wnętrza budynku Novej Scény.„

Wnętrza budynku Novej Scény.„

Foto: Národní divadlo

Władze Teatru Narodowego podkreślają, że ze względu na swój stan techniczny i niepraktyczną architekturę obiekt wymaga jak najszybszego remontu. Zauważają, że pierwotna koncepcja nie uwzględniała funkcji teatralnych – przed transformacją ustrojową w kompleksie miały odbywać się kongresy Partii Komunistycznej.

„Pierwotny zamysł budynku nie obejmował działalności teatralnej, a rozwiązanie architektoniczne było kompromisem w tamtym czasie, który, pomimo wszystkich niezaprzeczalnych pozytywnych aspektów, jest technologicznie nie przystaje nie tylko do wymogów dzisiejszej działalności, ale także nie spełnia pierwotnej wizji architektów” – tłumaczą władze teatru. „Planowana przebudowa spełni marzenie architekta Karla Pragera i scenografa Josefa Svobody, a dzięki najnowocześniejszym technologiom powstanie prawdziwie wielofunkcyjna przestrzeń o wielu możliwościach”.

W połowie stycznia Teatr Narodowy ogłosił przetarg na wykonawcę prac. Ruszą one jesienią i mają dobiec końca za dwa lata, czyli w 2028 roku. Koszt przedsięwzięcia wyceniono na 2,3 miliarda koron czeskich, czyli w przeliczeniu – blisko 400 milionów złotych.

Wnętrza budynku Novej Scény.

Wnętrza budynku Novej Scény.

Foto: Národní divadlo

Jak zapowiadają władze teatru, zewnętrzny wygląd budynku pozostanie bez zmian. Cztery tysiące szklanych modułów autorstwa artysty Stanislava Libenskiego, które tworzą fasadę głównego budynku, zostaną zdemontowane, oczyszczone i zamontowane ponownie.

Na swoim miejscu pozostaną również wszystkie oryginalne elementy eleganckich wnętrz teatru, w tym płytki z marmuru i zielonego kamienia serpentynowego, drewniane boazerie oraz spiralna klatka schodowa. Odnowiony będzie również monumentalny żyrandol projektu Pavla Hlavy i Jaroslava Štursy.

Nová Scéna w Pradze: Czeska perła brutalizmu

Co się zmieni? Przede wszystkim – sala teatralna, która zyska nową scenę i nowe miejsca siedzące. Po remoncie pojemność widowni wzrośnie o sto miejsc. Dodatkowo będzie można usunąć siedzenia, aby zorganizować koncert z miejscami stojącymi. Stare fotele trafią na aukcję charytatywną, część z nich pozostanie w teatrze jako elementy wystroju kawiarni i foyer.

Budynek czeskiego Teatru Narodowego i Nova Scéna w tle.

Budynek czeskiego Teatru Narodowego i Nova Scéna w tle.

Foto: Národní divadlo

Więcej miejsca będą mieli również pracownicy teatru dzięki powiększeniu garderób, magazynów i innych pomieszczeń roboczych. Powstaną też nowe pomieszczenia do przesłuchań i studia.

Jedną z interwencji, która budzi wśród zainteresowanych internautów szczególnie duże kontrowersje, jest likwidacja niezwykle lubianej przez Prażan kawiarni Nona Café, która znajduje się na pierwszym piętrze. Po remoncie powstanie tu dwupoziomowa kawiarnia, która zajmie część parteru i pierwszego piętra.

W ramach modernizacji Novej Scény połączone zostaną też dwa budynki kompleksu – główny ze szklaną fasadą oraz ten, w którym przed laty działała restauracja. Po zakończeniu prac będą one tworzyć wspólną przestrzeń, po której będzie można się swobodnie poruszać.

Praga słynie z niezwykłej architektury. Na tym tle brutalistyczny gmach teatru Nová Scéna odcina się dość radykalnie, ale praski „brutal” przez lata stał się jednym z symboli miasta. Obiekt został jednak zamknięty, ponownie wróci do życia dopiero za dwa lata. Planowane zmiany w architekturze ikonicznego obiektu budzą kontrowersje wśród mieszkańców Pragi.

Czechy: Brutalistyczny budynek teatru w Pradze do remontu

Pozostało jeszcze 91% artykułu
Architektura
Nabrzeże w Wielkopolsce z prestiżową nagrodą. Sukces polskiego architekta
Architektura
Opuszczone sanatorium w Tatrach odzyska blask. Projekt wart pół miliarda złotych
Architektura
Najpiękniejszy dom w Polsce w 2025 roku. Luksusowa willa na skarpie nad Wisłą
Architektura
Dubaj zbuduje kopię europejskiej metropolii. Projekt wart 20 miliardów dolarów
Architektura
Słynny opuszczony dworzec w nowej roli. W środku zacznie działać luksusowy hotel