W Warszawie rusza jedno z największych muzeów w Europie. Cytadela ożyje

28 września na Cytadeli Warszawskiej ruszy Muzeum Historii Polski – jeden z najnowocześniejszych i największych obiektów muzealnych nie tylko w Polsce, ale i w Europie.

Publikacja: 22.09.2023 15:49

Gmach muzeum Historii Polski to dzieło pracowni WXCA, która zaprojektowała także polski pawilon na E

Gmach muzeum Historii Polski to dzieło pracowni WXCA, która zaprojektowała także polski pawilon na EXPO 2020 w Dubaju.

Foto: Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

Położona nieopodal Zamku Królewskiego Cytadela Warszawska to niezwykłe miejsce na mapie stolicy – pochodząca z XIX wieku carska fortyfikacja kryje bowiem zarówno niezwykłą wartość symboliczną, jak i materialną.

Przez lata była w większości zamknięta, ale pod koniec września to się zmieni. Miejsce przeszło spektakularną metamorfozę – na Cytadeli wyrósł jeden z największych i najnowocześniejszych kompleksów muzealnych w Europie.

Muzeum Historii Polski razem z otwartym przed miesiącem Muzeum Wojska Polskiego oraz już mieszczącymi się na terenie Cytadeli Warszawskiej Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej i Muzeum Katyńskim złoży się na jeden z największych i najnowocześniejszych kompleksów muzealnych w Europie.

Otwarcie Muzeum Historii Polski. Powstał jeden z największych kompleksów muzealnych w Europie

Prace nad projektem architektonicznym Muzeum Historii Polski na Cytadeli Warszawskiej rozpoczęły się w 2016 roku. Ich finał zbliża się wielkimi krokami – budowa Muzeum Historii Polski dobiega bowiem właśnie końca. Placówka oficjalnie otworzy się dla publiczności już 28 września.

Czytaj więcej

Zamek w Łapalicach może zostać dokończony. Jak miały wyglądać jego wnętrza?

Na Cytadeli Warszawskiej wyrósł kompleks muzealny złożony z trzech brył – siedziby Muzeum Historii Polski oraz dwóch gmachów Muzeum Wojska Polskiego. Projekt jest imponujący – nowe miejsce kultury, pamięci i rekreacji na mapie Warszawy, wraz z centralnym placem miejskim, wpisane zostało w zabytkowy układ urbanistyczny Cytadeli Warszawskiej.

Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

Na wzór innych europejskich metropolii, powołano do życia koncepcję kompleksu muzealnego w Warszawie – Cytadeli Muzeów, czyli wspólnototwórczej przestrzeni publicznej dedykowanej kulturze, pamięci oraz codziennej rekreacji. Można wręcz powiedzieć, że przestrzeń stała się „parkiem muzeów”. 

Czytaj więcej

Najpopularniejsze muzea na świecie. Luwr na czele, Polacy w ścisłej czołówce

Za projekt odpowiada ceniona polska pracownia architektoniczna WXCA, która przygotowała między innymi projekt polskiego pawilonu na Expo 2020 w Dubaju – zainteresowanym architekturą nie trzeba więc tłumaczyć, że można spodziewać się czegoś wyjątkowego.

Architekci zaprojektowali budynek Muzeum Historii Polski jako metaforę historii zachowaną w monolitycznej bryle. „To filozoficzna opowieść o procesach historycznych, w której językiem narracji o odkrywaniu śladów przeszłości został kamień. Swoją formą minimalistyczna bryła Muzeum przypomina nieco ociosany kamienny blok” – czytamy w opisie realizacji. 

Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

Fasada Muzeum Historii Polski została wyłożona marmurowymi płytami o różnorodnym rysunku. Są one ułożone w poziome pasy, podkreślające warstwową, stratygraficzną strukturę. Jak mówi architekt Paweł Grodzicki z pracowni WXCA, „minimalistyczna, monolityczna bryła Muzeum Historii Polski może przypominać nieco swoją formą ociosany kamienny blok”.

Dlaczego architekci zdecydowali się na wykorzystanie marmuru? Każda z jego płyt jest bowiem inna i niepowtarzalna. To odniesienie do historii składającej się z niepowtarzalnych i jednostkowych zdarzeń. 

Pracownia WXCA zadbała o to, by w projekcie pojawiały się motywy z polskiej tradycji architektonicznej – między innymi poddane transformacjom geometrycznym ornamenty będące odniesieniem do wzorów takich jak relief z Drzwi Gnieźnieńskich, znane z gotyku sklepienie kryształowe czy motyw z modernistycznej hali Spodek w Katowicach. W swoim projekcie architekci WXCA odwołali się także do XVIII-wiecznej kompozycji przestrzennej miejsca, kiedy to znajdowały się w nim koszary Gwardii Pieszej Koronnej.

Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

Muzeum Historii Polski. Na Cytadeli Warszawskiej powstał „park muzeów”

Muzeum Historii Polskiej będzie mieć powierzchnię niemal 45 tys. mkw. i planowo będzie przyjmować około 500 tys. gości rocznie. Poza częścią ekspozycyjną oraz pomieszczeniami do przechowywania i konserwacji artefaktów, znajdą się w nim również przestrzenie o funkcji kulturalnej – sala koncertowa, w której zmieści się 600 osób, sala projekcyjno-teatralna, biblioteka, sale konferencyjne i edukacyjne czy taras, z którego podziwiać będzie można panoramę Warszawy. 

Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

– Współczesne muzea to nie tylko ekspozycja. To właściwie cały program różnych, współgrających ze sobą, choć czasami także niezależnych od siebie funkcji. W Muzeum Historii Polski przestrzeń wystawy stałej i wystaw czasowych stanowi mniej niż jedną piątą powierzchni – podkreśla Krzysztof Budzisz z WXCA. – Cała reszta to funkcje publiczne oraz techniczne. Cały parter muzeum przyjął formę otwartą – bez prostej, linearnej ścieżki doświadczania wnętrza. Można być wiele razy w tym obiekcie, za każdym razem robiąc coś innego, brać udział w różnych wydarzeniach. Plan wnętrza zaprojektowaliśmy tak, by można było swobodnie meandrować pomiędzy poszczególnymi blokami funkcjonalnymi niczym w wydrążonym  monolitycznym bloku – dodaje.

Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

Pracownia WXCA zadbała także o to, by muzeum korespondowało z parkiem – wśród terenów zielonych znajdą się między innymi miejsca ekspozycji plenerowych, a niektóre z zabytkowych obiektów Cytadeli Warszawskiej zostaną dostosowane do funkcji usługowych. Będzie to nierozerwalna całość – projekt śmiało postrzegany może być więc jako „park muzeów”.

Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

W ramach I etapu prac razem z Muzeum Historii Polski i gmachem południowym Muzeum Wojska Polskiego zrealizowany został także miejski plac z podziemnym parkingiem oraz nowa brama wjazdowa od strony Wisłostrady.

Muzeum Historii Polski fot. Daniel Ciesielski

Wkrótce powstanie tam także kładka łącząca teren Cytadeli z aleją Wojska Polskiego i Żoliborzem. W późniejszych etapach zaplanowano realizację gmachu północnego Muzeum Wojska Polskiego, zadaszenie ekspozycji plenerowej oraz renowację zabytkowych elementów fortyfikacji.

Położona nieopodal Zamku Królewskiego Cytadela Warszawska to niezwykłe miejsce na mapie stolicy – pochodząca z XIX wieku carska fortyfikacja kryje bowiem zarówno niezwykłą wartość symboliczną, jak i materialną.

Przez lata była w większości zamknięta, ale pod koniec września to się zmieni. Miejsce przeszło spektakularną metamorfozę – na Cytadeli wyrósł jeden z największych i najnowocześniejszych kompleksów muzealnych w Europie.

Pozostało 93% artykułu
Materiał partnera
Wszystko opiera się na wspólnocie wartości
Styl życia
Czołowa europejska analityczka trendów zapowiada: idzie zmiana w świecie mody
Styl życia
Kto najbardziej chce pracować zdalnie? Wyniki tego badania zaskoczą pracowników
Styl życia
Polska stacja na Antarktydzie szuka ludzi do pracy. Potrzebni nie tylko naukowcy
Materiał Promocyjny
Mity i fakty – Samochody elektryczne nie są ekologiczne
Styl życia
Pinterest zapowiada trendy na 2024 rok: nostalgia, jazz i styl „na emeryta”