Jak się żyje w najlepszym na świecie mieście do życia? Kolejny sukces Wiednia

„Podczas gdy w innych miastach ulice pokryte są asfaltem, w Wiedniu wybrukowane są kulturą” – mawiał austriacki dramaturg Karl Kraus. I rzeczywiście, wychowując się w tym mieście, nie da się tego nie odczuć. Dzieciństwo w Wiedniu smakuje gęstą gorącą czekoladą z bitą śmietaną i chrupiącymi wiedeńskimi parówkami. Są podawane z austriacką musztardą i świeżo startym chrzanem, serwowane w lokalnych, wyjątkowo pięknych, dwustuletnich kawiarniach, w których przesiadywali Gustaw Klimt, Egon Schiele czy Oskar Kokoschka. Na całe życie zostaje zapach starego drewna, smak kawy i słodkich jabłek podawanych do Kaiserschmarrn, cesarskiego omletu, i schowanych w Apfelstrudel.

W pamięci zostają wspomnienia z tutejszych parków (także parku rozrywki na Praterze), muzeów i habsburskich pałaców. Fascynują one od małego, pozwalają lepiej zrozumieć „świat wczorajszy” i losy najciekawszych postaci w historii kraju, w tym słynnej Sisi, której twarz znana jest każdemu Austriakowi i Austriaczce. Podobnie jak twarze Mozarta czy Franciszka Józefa, wizerunek Sisi zdobi każdy wiedeński suwenir.

I choć kultura jest istotnym powodem międzynarodowego sukcesu miasta, to oczywiście nie tylko ona sprawia, że kolejny rok z rzędu Wiedeń został uznany przez „Economist Intelligence Unit” (EIU), siostrzaną firmę „The Economist”, najbardziej przyjaznym do życia miastem świata, w tyle pozostawiając konkurujące z nim Kopenhagę czy Melbourne. Każdemu miastu co roku przyznawana jest ocena uwzględniająca ponad 30 czynników w takich kategoriach, jak stabilność, opieka zdrowotna, kultura, środowisko, edukacja i infrastruktura.

Czytaj więcej

Sztuka

Pomnik z Wrocławia wśród najpiękniejszych na świecie. „Tworzyliśmy go kilka lat”

Pomnik z Wrocławia znalazł się w czołowej setce najpiękniejszych dzieł sztuki w przestrzeni publicznej na świecie w prestiżowym konkursie CODAworx 2024. Polski monument został wybrany spośród 380 dzieł pochodzących z 24 krajów.

Nie tylko prestiżowy brytyjski tygodnik popularyzuje miasto Mozarta. W bliźniaczym rankingu, zgodnie z badaniami firmy consultingowej Mercer, Wiedeń zwyciężał przez dziesięć lat (2009–2019), by po krótkiej, pandemicznej przerwie, kiedy zamknięte były ośrodki kultury, znów powrócić na szczyt.

Wiedeń najlepszym miastem do życia na świecie

Wiedeńczycy lubią podkreślać, że ich miasto to muzeum na świeżym powietrzu. Na horyzoncie piętrzą się zabytkowe budynki, których klasycystyczne, barokowe i secesyjne fasady oddychają historią. Jej ciężar czuć tu na każdym kroku. Wiedeń czasów modernizmu, który słynny austriacki pisarz Stefan Zweig nazwał „światem wczorajszym”, czaruje, a lokalne muzea (w tym m.in. Muzeum Leopoldów, Muzeum Freuda czy pałac i muzeum Belvedere) przybliżają jego barwną historię.

W wielu częściach miasta ruch pieszy traktowany jest priorytetowo.

Andrey Rudakov: Bloomberg Finance LP

Od wieków miasto jest uznawane za europejską stolicę kultury i sztuki. I rzeczywiście, nie da się tu nudzić. Opery, filharmonie, muzea, festiwale filmowe i muzyczne, koncerty na świeżym powietrzu. Czy to zimą, kiedy miasto rozświetlone jest tysiącami świateł i jak żadne inne miasto celecelebruje święta Bożego Narodzenia tematycznymi jarmarkami, czy latem, gdy tętnić życiem zaczyna Donauinsel, wyspa rzeczna nad pięknym, modrym Dunajem, na której brzegach są bary, restauracje i kluby nocne. To tu wiedeńczycy jeżdżą na rowerach, rolkach, pływają na kajakach i opalają się na plażach. Co roku odbywa się tu też festiwal muzyczny Donauinselfest, podczas którego na 13 scenach przez kilka dni występuje kilkuset artystów. Wydarzenie przyciąga około 3 milionów uczestników, a wejście na teren festiwalu jest bezpłatne.

To niejedyna kulturalna przyjemność, której można w Wiedniu doznać za darmo. Podobnych atrakcji jest sporo, w tym m.in. Rathausplatz Film Festival czy doroczny Koncert Nocy Letniej w wykonaniu Filharmoników Wiedeńskich, odbywający się w malowniczych ogrodach pałacu Schönbrunn. Dostęp do kultury jest tu łatwy i niewykluczający. To m.in. sprawia, że lokalne życie społeczne kształtują i ci najmłodsi, i najstarsi.

Kawa w Wiedniu: rytuał i tradycja

Tych starszych często można spotkać w słynnych, tradycyjnych Kaffeehäuser, czyli kawiarniach, popijających kawę, w dłoniach trzymających gazety wczepione w drewniane uchwyty. Pierwszy tego typu lokal otwarto w mieście w 1685 roku i momentalnie odniósł sukces. „Kawiarnie to miejsce, w którym konsumuje się czas i przestrzeń, ale na rachunku widnieje tylko kawa. To instytucja szczególnego rodzaju, której nie można porównać z żadną inną na świecie. To prawdziwie demokratyczny klub, otwarty dla wszystkich za cenę taniej filiżanki kawy, w którym każdy gość może godzinami rozmawiać, pisać, grać” – zachwycał się Stefan Zweig.

Hofburg – wideńska rezydencja władców Austrii.

Andrey Rudakov: Bloomberg Finance LP

Wiedeńska kultura kawiarniana została nawet wpisana na Listę Światowego Inwentarza Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO i jest dla mieszkańców świętością. Austriacy żartują nawet, że koniec świata będzie można poznać po tym, że w Wiedniu zamkną wszystkie Kaffeehäuser. Obca jest tu włoska tradycja picia espresso na stojąco, szybko, w barze. Nikt nie będzie próbował nas od stolika wyprosić, gdy godzinami rozmawiamy z przyjaciółmi przy jednej małej czarnej.

Wchodząc do restauracji czy kawiarni, mówi się w Wiedniu „dzień dobry” i „do widzenia” nie tylko obsłudze, ale i innym, siedzącym w środku klientom. I nawet można przymknąć oko na gburowatego niekiedy Herr Ober (kelnera), który z niedowierzaniem (a i z wyższością) spojrzy na nas, gdy poprosimy o mleko roślinne do kawy.

Wiedeńskie przysmaki: od tortu Sachera do Kipferla

Miasto słynie też z doskonałych wypieków – Apfelstrudla, tortu Sachera czy Kipferla, rogala, który za młodu codziennie rano jadała w habsburskich pałacach Maria Antonina. Już jako królowa Francji kazała go na wersalskim dworze odtworzyć, w efekcie czego powstał croissant.

Wiedeńska kuchnia jest wyjątkowa. Liczne lokale mają międzynarodowe wyróżnienia, w tym kilka posiada jedną lub dwie gwiazdki Michelin. Na całą Europę słynie trzygwiazdkowa restauracja Amador.

Słynne wiedeńskie słodycze, takie jak Tort Sachera, znane są na całym świecie.

Tim Photoguy Unsplash

Stolica Austrii to też największy na świecie miejski producent wina. W jej granicach, na ok. 700 hektarach, działa kilkuset producentów. Trunku można skosztować m.in. w tutejszych Heuriger, lokalach, w których serwuje się jedynie lokalne wino i przysmaki. Nierzadko wieczór w nich kończy się wspólnymi śpiewami, tańcami i dobrą zabawą. Dystans skracany jest momentalnie, a właściciele lokalu dryfują od stolika do stolika, zagadując gości o ich wrażenia na temat tegorocznego wina.

Dlaczego w Wiedniu żyje się tak dobrze?

Wiedeń jest jednym z najbardziej zielonych miast świata. Dwie trzecie mieszkańców ma park czy skwer w odległości mniejszej niż 250 metrów. Blisko połowę (49 proc.) powierzchni miasta zajmują strefy zielone. Dodatkowo stolica od południowo-zachodniej strony otulona jest wiedeńskim lasem. Co za tym idzie, miasto może pochwalić się bardzo dobrą jakością powietrza. Nieobojętny na to jest też świetnie zaprojektowany i stosunkowo niedrogi transport miejski – całodobowo działające metro, tramwaje, pociągi, autobusy z liniami nocnymi. Wiedeń znalazł się na piątym miejscu miast świata o najmniejszym ruchu drogowym. Mieszkańcy nie mają potrzeby posiadania samochodu.

Stolica Austrii jest największym na świecie miejskim producentem wina. W Wiedniu działa kilkuset producentów tego trunku.

Arno Senoner Unsplash

Stolica Austrii punktuje też pod kątem niskiego poziomu przestępczości, np. dwukrotnie niższego niż w Paryżu. Tutejszy system opieki zdrowotnej uchodzi za jeden z najlepszych na świecie. W Austrii ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe, dzięki czemu każdy obywatel ma prawo do pomocy medycznej. I to na najwyższym poziomie. Szczególnie wiedeńskie szpitale słyną z wysokiej jakości opieki lekarskiej i wysoko wyszkolonych specjalistów, do których o zapisy walczą pacjenci z całego świata. Podobnie sprawa ma się z systemem edukacji – jednym z najlepszych w Europie.

Wiedeń: szampan do 7 rano

Znacząca w kwestii bezpieczeństwa jest także regulowana przez państwo polityka mieszkaniowa, dzięki której ceny najmu są zbalansowane tak, by nie rujnować budżetu wiedeńczyków. W efekcie wynajem nieruchomość jest tu o 54 proc. tańszy niż w Londynie. Nic dziwnego, że zgodnie z badaniami Eurostatu na rok 2023 najszczęśliwsi w Unii Europejskiej są właśnie Austriacy. Zadowoleni mogą być też ekspaci, ponieważ najprawdopodobniej nie będą mieli w Wiedniu problemów z porozumiewaniem się. Nawet jeśli nie znają języka niemieckiego. Zgodnie z badaniem „EF English Proficiency Index 2023” Austria jest trzecim (po Holandii i Singapurze) krajem świata z najwyższym poziomem znajomości języka angielskiego.

Wiedeń szczyci się także swoją długą historią wspierania osób LGBTQ+. Dumnie określa się mianem „tęczowej stolicy” Europy. W 1998 roku utworzono Wiedeńską Jednostkę ds. Zwalczania Dyskryminacji (WASt), zajmującą się stricte osobami LGBTQ+.